Kanun Adı: |
KATMA DEĞER VERGİSİ KANUNU |
Kanun No: |
3065 |
Kabul Tarihi: |
25/10/1984 |
Resmi Gazete Sayısı: |
18563 |
Resmi Gazete Tarihi: |
2/11/1984 |
BİRİNCİ KISIM
Mükellefiyet
BİRİNCİ BÖLÜM
Verginin Konusu
Verginin Konusunu Teşkil Eden İşlemler
Madde 1-
Türkiye'de yapılan aşağıdaki işlemler katma değer vergisine
tabidir:
1. Ticarî, sınaî, ziraî faaliyet ve serbest meslek faaliyeti
çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetler,
2. Her türlü mal ve hizmet ithalatı,
3. Diğer faaliyetlerden doğan teslim ve hizmetler:
a) Posta, telefon, telgraf, teleks ve bunlara benzer hizmetler
ile radyo ve televizyon hizmetleri,
b) (5602 sayılı Kanunun 10/5-a maddesiyle değişen bent
Yürürlük; 01.04.2007)Her türlü şans ve talih oyunlarının
tertiplenmesi ve oynanması, (1)
c) Profesyonel sanatçıların yer aldığı gösteriler ve konserler
ile profesyonel sporcuların katıldığı sportif faaliyetler, maçlar,
yarışlar ve yarışmalar tertiplenmesi, gösterilmesi,
d) (5904 sayılı Kanunun 8 inci maddesiyle değişen alt
bent. Yürürlük; 03.07.2009)Müzayede mahallerinde ve gümrük
depolarında yapılan satışlar ile 10/2/2005 tarihli ve 5300 sayılı
Tarım Ürünleri Lisanslı Depoculuk Kanununa göre düzenlenen ürün
senetlerinin, senedin temsil ettiği ürünü depodan çekecek olanlara
teslimi,(*)
e) Boru hattı ile ham petrol, gaz ve bunların ürünlerinin
taşınmaları,
f) Gelir Vergisi Kanununun 70 inci maddesinde
belirtilen mal ve hakların kiralanması işlemleri,
g) Genel ve katma bütçeli idarelere, il özel idarelerine,
belediyeler ve köyler ile bunların teşkil ettikleri birliklere,
üniversitelere, dernek ve vakıflara, her türlü mesleki kuruluşlara
ait veya tabi olan veyahut bunlar tarafından kurulan veya işletilen
müesseseler ile döner sermayeli kuruluşların veya bunlara ait veya
tabi diğer müesseselerin ticarî, sınaî, ziraî ve meslekî nitelikteki
teslim ve hizmetleri,
h) Rekabet eşitsizliğini gidermek maksadıyla isteğe bağlı
mükellefiyetler suretiyle vergilendirilecek teslim ve hizmetler.
Ticari, sınaî, ziraî faaliyet ile serbest meslek faaliyetinin
devamlılığı, kapsamı ve niteliği Gelir Vergisi Kanunu hükümlerine
göre; Gelir Vergisi Kanununda açıklık bulunmadığı hallerde, Türk
Ticaret Kanunu ve diğer ilgili mevzuat hükümlerine göre tayin ve
tespit edilir.
Bu faaliyetlerin kanunların veya resmî makamların gösterdiği
gerek üzerine yapılması, bunları yapanların hukukî statü ve
kişilikleri, Türk tabiyetinde bulunup bulunmamaları, ikametgâh veya
işyerlerinin yahut kanunî merkez veya iş merkezlerinin Türkiye'de
olup olmaması işlemlerin mahiyetini değiştirmez ve vergilendirmeye
mani teşkil etmez.
İthalatın kamu sektörü, özel sektör veya herhangi bir gerçek veya
tüzelkişi tarafından yapılması veya herhangi bir şekil ve surette
gerçekleştirilmesi, özellik taşıması vergilendirmeye tesir etmez.
__________________________________________________________________________________
(1) (5602 sayılı Kanunla değişmeden
önceki şekli) b) Spor-Toto oynanması, piyango tertiplenmesi
(Millî Piyango dahil), at yarışları ve diğer müşterek bahis ve talih
oyunları tertiplenmesi, oynanması,
(*) (Değişmeden önceki şekli) d) (5228
sayılı Kanunun 59/2-a maddesiyle değişen bent. Yürürlük: 1.8.2004)
Müzayede mahallerinde ve gümrük depolarında yapılan satışlar,(2)
(2) (5228 sayılı Kanunla değişmeden
önceki şekli) (4706 sayılı Kanunun 8 inci maddesiyle değişen bent)
Hazinece yapılan taşınmaz mal satışları hariç müzayede mahallerinde
ve gümrük depolarında yapılan satışlar,
|
Teslim
Madde 2-
1. Teslim, bir mal üzerindeki tasarruf hakkının malik veya onun
adına hareket edenlerce, alıcıya veya adına hareket edenlere
devredilmesidir. Bir malın alıcı veya onun adına hareket
edenlerin gösterdiği yere veya kişilere tevdii teslim
hükmündedir. Malın alıcıya veya onun adına hareket edenlere
gönderilmesi halinde, malın nakliyesinin başlatılması veya
nakliyeci veya sürücüye tevdi edilmesi de mal teslimidir.
2. Bir mal üzerindeki tasarruf hakkının iki veya daha fazla
kimse tarafından zincirleme âkit yapılmak suretiyle, malın bu
arada el değiştirmeden doğrudan sonuncu kişiye devredilmesi
halinde, aradaki safhaların her biri ayrı bir teslimdir.
3. Su, elektrik, gaz, ısıtma, soğutma ve benzeri şekillerdeki
dağıtımlar da mal teslimidir.
4. (3297 sayılı Kanunun 1'inci maddesiyle değişen
bent) Kap ve ambalajlar ile döküntü ve tali maddelerin
geri verilmesinin mutat olduğu hallerde teslim, bunlar dışında
kalan maddeler itibariyle yapılmış sayılır. Bunların yerine aynı
cins ve mahiyette kap ve ambalajlar ile döküntü tali maddelerin
geri verilmesinde de aynı hüküm uygulanır.
5. Trampa iki ayrı teslim hükmündedir.
|
Teslim Sayılan Haller
Madde 3-
Aşağıdaki haller teslim sayılır:
a) Vergiye tabi malların her ne suretle olursa olsun, vergiye
tabi işlemler dışındaki amaçlarla işletmeden çekilmesi, vergiye tabi
malların işletme personeline ücret, prim, ikramiye, hediye, teberru
gibi namlarla verilmesi,
b) Vergiye tabi malların, üretilip teslimi vergiden istisna
edilmiş olan mallar için her ne suretle olursa olsun kullanılması
veya sarfı,
c) Mülkiyeti muhafaza kaydıyla yapılan satışlarda zilyedliğin
devri,
d) (4369 sayılı Kanunun 82 nci maddesiyle yürürlükten
kaldırılmıştır. Yürürlük; 1.1.1999)(3)
(3) d) (Kaldırılmadan önceki şekli)
Amortismana tabi iktisadî kıymetlerin işletmede kullanılmak üzere
imal veya inşa edilmesi halinde, Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre
bu kıymetlerin aktife alınması veya kullanılmaya başlanması.
|
Hizmet
Madde 4-
1. Hizmet, teslim ve teslim sayılan haller ile mal ithalatı
dışında kalan işlemlerdir.
Bu işlemler; bir şeyi yapmak, işlemek, meydana getirmek, imal
etmek, onarmak, temizlemek, muhafaza etmek, hazırlamak,
değerlendirmek, kiralamak, bir şeyi yapmamayı taahhüt etmek
gibi, şekillerde gerçekleşebilir.
2. Bir hizmetin karşılığının bir mal teslimi veya diğer bir
hizmet olması halinde bunların her biri ayrı işlem olup, hizmet
veya teslim hükümlerine göre ayrı ayrı vergilendirilirler.
|
Hizmet Sayılan Haller
Madde 5-
Vergiye tabi bir hizmetten, işletme sahibinin, işletme
personelinin veya diğer şahısların karşılıksız yararlandırılması
hizmet sayılır. |
İşlemlerin Türkiye'de Yapılması
Madde 6-
İşlemlerin Türkiye'de yapılması:
a) Malların teslim anında Türkiye'de bulunmasını,
b) (4503 sayılı Kanunun 3'üncü maddesiyle değişen bent
Yürürlük; 5.2.2000) Hizmetin Türkiye'de yapılmasını veya
hizmetten Türkiye'de faydalanılmasını,(4)
İfade eder.
(4) (Değişmeden önceki şekli) b) Hizmetin Türkiye'de yapılmasını,
değerlendirilmesini veya hizmetten Türkiye'de faydalanılmasını,
(değerlendirilme Gelir Vergisi Kanunun 7' nci maddesine
göre tayin olunur).
|
Uluslararası Taşıma İşleri
Madde 7-
Türkiye ile yabancı ülkeler arasında yapılan
taşımacılık ile transit taşıma işlerinde, hizmetin iç parkura
isabet eden kısmı Türkiye'de yapılmış sayılır.
|
Mükellef
Madde 8-
1. Katma Değer Vergisinin Mükellefi:
a) Mal teslimi ve hizmet ifası hallerinde bu işleri yapanlar,
b) İthalatta mal ve hizmet ithal edenler,
c) Transit taşımalarda gümrük veya geçiş işlemine muhatap
olanlar,
d) PTT İşletme Genel Müdürlüğü ve radyo ve televizyon kurumları,
e) (5602 sayılı Kanunun 10/5-b maddesiyle değişen bent
Yürürlük; 01.04.2007)Her türlü şans ve talih oyunlarını
tertip edenler,(5)
f) (5602 sayılı Kanunun 11/1-ç maddesiyle kaldırılmıştır
Yürürlük; 01.04.2007)(6)
g) 1 inci maddenin 3 üncü fıkrasının (c) bendine giren hallerde
bunları tertipleyenler veya gösterenler,
h) Gelir Vergisi Kanununun 70 inci maddesinde belirtilen mal ve
hakları kiraya verenler,
ı) İsteğe bağlı mükellefiyette talepte bulunanlardır.
2. (3297 sayılı Kanunun 2'inci maddesiyle değişen bent)
Vergiye tabi bir işlem sözkonusu olmadığı veya katma değer vergisini
fatura veya benzeri vesikalarda göstermeye hakkı bulunmadığı halde;
düzenlediği bu tür vesikalarda katma değer vergisi gösterenler, bu
vergiyi ödemekle mükelleftirler. Bu husus kanuna göre borçlu
oldukları vergi tutarından daha yüksek bir meblağı gösteren
mükellefler için de geçerlidir. (5035 sayılı Kanunun 6 ncı
maddesiyle değişen cümle; Yürürlük: 02.01.2004) Bu gibi
sebeplerle fazla ödenen vergiler, Maliye Bakanlığının belirleyeceği
usul ve esaslara göre ilgililere iade edilir.(7)
(5) (5602 sayılı Kanunla değişmeden
önceki şekli) e) Spor-Toto, piyango (Millî Piyango dahil)
ve benzeri oyunlarda oyunların teşkilat müdürlükleri,
(6) (5602 sayılı Kanunla kaldırılmadan
önceki şekli)At yarışları ve diğer müşterek bahis ve talih
oyunlarında bunları tertipleyenler,
(7) (Değişmeden önceki şekli)
Bu gibi sebeplerle fazla ödedikleri vergilerin, indirim hakkına
sahip olmayanlara iadesi konusunda Maliye ve Gümrük Bakanlığı
yetkilidir.
|
Vergi Sorumlusu
Madde 9-
(4008 sayılı Kanunun 30'uncu maddesiyle değişen madde Yürürlük;
1.8.1994)
1. Mükellefin Türkiye içinde ikametgâhının,
işyerinin, kanunî merkezi ve iş merkezinin bulunmaması
hallerinde ve gerekli görülen diğer hallerde Maliye Bakanlığı,
vergi alacağının emniyet altına alınması amacıyla, vergiye tabi
işlemlere taraf olanları verginin ödenmesinden sorumlu
tutabilir.
2. Fiilî yada kaydî envanter sırasında
belgesiz mal bulundurulduğu veya belgesiz hizmet satın
alındığının tespiti halinde, bu alışlar nedeniyle ziyaa
uğratılan katma değer vergisi, belgesiz mal bulunduran veya
hizmet satın alan mükelleften aranır.
Belgesiz mal bulundurdukları veya hizmet
satın aldıkları tespit edilen mükelleflere, bu mal ve hizmetlere
ait alış belgelerinin ibrazı için tespit tarihinden itibaren 10
günlük bir süre verilir. Bu süre içinde alış belgelerinin ibraz
edilememesi halinde, belgesi ibraz edilemeyen mal ve hizmetlerin
tespit tarihindeki emsal bedeli üzerinden hesaplanan katma değer
vergisi, alışlarını belgeleyemeyen mükellef adına re'sen
tarhedilir. Bu tarhiyata (4369 sayılı Kanunun 81 inci
maddesiyle değişen ibare; Yürürlük; 1.1.1999) vergi
ziyaı cezası uygulanır.(8)
Ancak belgesiz alınan mal ve hizmetleri
satanlara, bu satışlarla ilgili olarak, vergi inceleme raporuna
dayanılarak katma değer vergisi tarhiyatı yapıldığı takdirde,
ziyaa uğratılan vergi ve buna ilişkin ceza ayrıca alıcılardan
aranmaz.(9)
(5904 sayılı Kanunun 9 uncu
maddesiyle eklenen fıkra. Yürürlük; 03.07.2009) 3. 5300
sayılı Tarım Ürünleri Lisanslı Depoculuk Kanununa göre
düzenlenen ürün senetlerinin, senedin temsil ettiği ürünü
depodan çekecek olanlara teslimine ait katma değer vergisinin
ödenmesinden lisanslı depo işleticileri sorumludur.
(8)
(Değişmeden önceki ibare) kaçakçılık cezası uygulanmaz.
(9) (Değişmeden önceki
şekli) Madde 9 Mükellefin Türkiye içinde ikametgâhının
işyerinin, kanunî merkezi ve iş merkezinin bulunmaması
hallerinde ve gerekli görülen diğer hallerde Maliye ve Gümrük
Bakanlığı, vergi alacağının emniyet altına alınması amacıyla,
vergiye tabi işlemlere taraf olanları veya diğer ilgili bir
şahsı verginin ödenmesinden sorumlu tutabilir.
|
Vergiyi Doğuran Olayın Meydana Gelmesi
Madde 10-
Vergiyi Doğuran Olay:
a) Mal teslimi ve hizmet ifası hallerinde, malın teslimi veya
hizmetin yapılması,
b) Malın tesliminden veya hizmetin yapılmasından önce fatura
veya benzeri belgeler verilmesi hallerinde, bu belgelerde
gösterilen miktarla sınırlı olmak üzere fatura veya benzeri
belgelerin düzenlenmesi,
c) Kısım kısım mal teslimi veya hizmet yapılması mutad olan
veya bu hususlarda mutabık kalınan hallerde, her bir kısmın
teslimi veya bir kısım hizmetin yapılması,
d) Komisyoncular vasıtasıyla veya konsinyasyon suretiyle
yapılan satışlarda, malların alıcıya teslimi,
e) Malın alıcıya veya onun adına hareket edenlere
gönderilmesi halinde, malın nakliyesine başlanması veya
nakliyeci veya sürücüye tevdii,
f) (4369 sayılı Kanunun 82'nci maddesiyle yürürlükten
kaldırılmıştır. Yürürlük; 1.1.1999)(10)
g) Su, elektrik, gaz, ısıtma, soğutma ve benzeri enerji
dağıtım veya kullanımlarında bunların bedellerinin tahakkuk
ettirilmesi,
h) (3316 sayılı Kanunun 2'inci maddesiyle yürürlükten
kaldırılmıştır.)
ı) İthalatta, Gümrük Kanununa göre gümrük vergisi ödeme
mükellefiyetinin başlaması, gümrük vergisine tabi olmayan
işlemlerde ise (4369 sayılı Kanunun 81'inci maddesiyle
değişen ibare. Yürürlük: 1.8.1998)(11)gümrük
beyannamesinin tescili,
j) İkametgâhı, işyeri, kanunî merkezi ve iş merkezi
Türkiye'de bulunmayanlar tarafından yabancı ülkeler ile Türkiye
arasında yapılan taşımacılık ile transit taşımacılıkta
(4503 sayılı Kanunun 3'üncü maddesiyle değişen ibare Yürürlük;
5.2.2000) gümrük bölgesine girilmesi veya gümrük
bölgesinden çıkılması,(12)
(5904 sayılı Kanunun 10 uncu maddesiyle eklenen bent.
Yürürlük; 03.07.2009) k) 5300 sayılı Tarım Ürünleri
Lisanslı Depoculuk Kanununa göre düzenlenen ürün senetlerinin
temsil ettiği ürünlerin depodan çekilmesi.
Anında meydana gelir.
(10) f)
(Kaldırılmadan önceki şekli) Amortismana tabi menkul
veya gayrimenkul malların işletmede kullanılmak üzere imal veya
inşa edilmesi halinde, Vergi Usul Kanunu
hükümlerine göre bu kıymetlerin aktife alınması veya
kullanılmaya başlanması,
(11) ı) (Değişmeden
önceki şekli) İthalatta, Gümrük Kanununa göre gümrük
vergisi ödeme mükellefiyetinin başlaması, gümrük vergisine tabi
olmayan işlemlerde ise fiili ithalin yapılması,
(12) (Değişmeden önceki ibare)
gümrük hattından geçilmesi,
|
Mal ve Hizmet İhracatı
Madde 11-
1. Aşağıdaki teslim ve hizmetler vergiden müstesnadır:
a) (5766 sayılı Kanunun 12/e maddesiyle değişen bent
Yürürlük; 06.06.2008) İhracat teslimleri ve bu teslimlere
ilişkin hizmetler, yurt dışındaki müşteriler için yapılan
hizmetler, serbest bölgedeki müşteriler için yapılan fason
hizmetler ve karşılıklı olmak şartıyla uluslararası roaming
anlaşmaları çerçevesinde yurt dışındaki müşteriler için
Türkiye'de verilen roaming hizmetleri,(13)
b) Türkiye'de ikamet etmeyen yolcuların satın alarak Türkiye
dışına götürdükleri malların teslimi anında Katma Değer Vergisi
tahsil edilir. Ancak gümrükten malın çıkışı anında fatura veya
belgenin ibrazında tahsil edilen Katma Değer Vergisi iade
olunur.
(4731 sayılı Kanunun 5/A maddesiyle eklenen fıkra)
Türkiye'de ikametgâhı, işyeri, kanuni ve iş merkezi
bulunmayanların taşımacılık faaliyetlerine ilişkin olarak satın
alacakları mal ve hizmetler ile fuar, panayır ve sergilere
katılımları dolayısıyla satın alacakları mal ve hizmetler
nedeniyle ödedikleri katma değer vergisi, karşılıklı olmak
kaydıyla iade edilir.
(4731 sayılı Kanunun 5/A maddesiyle eklenen fıkra)
Maliye Bakanlığı iadeden faydalanacak mal ve hizmetler ile
uygulamaya ilişkin usul ve esasları tespit etmeye yetkilidir.
(5904 sayılı Kanunun 11 inci maddesiyle eklenen
paragraf. Yürürlük; 03.07.2009) 14/7/2004 tarihli ve
5224 sayılı Sinema Filmlerinin Değerlendirilmesi ve
Sınıflandırılması ile Desteklenmesi Hakkında Kanun kapsamında
Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından onaylanan sinematografik
eserlere ilişkin yabancı yapımcılar tarafından satın alınacak
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 232 nci maddesinde yer alan ve
ilgili yılda uygulanmakta olan haddin üzerindeki mal ve
hizmetler nedeniyle ödenen katma değer vergisi yapımcılara iade
olunur.
c) (3297 sayılı Kanunun 3'üncü maddesiyle eklenen bent) İhraç
edilmek şartıyla imalatçılar tarafından kendilerine teslim
edilen mallara ait katma değer vergisi, ihracatçılar tarafından
ödenmez. Mükelleflerce tahsil edilmeyen ancak ilgili dönem
beyannamesinde beyan edilecek olan bu vergi, vergi dairesince
tarh ve tahakkuk ettirilerek tecil olunur.
Söz konusu malların, ihracatçıya teslim tarihini takip eden
ay başından itibaren 3 ay içinde ihraç edilmesi halinde, tecil
edilen vergi terkin olunur.
İhracatın yukarıdaki şartlara uygun gerçekleştirilmemesi
halinde, tecil olunan vergi tahakkuk ettirildiği tarihten
itibaren 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında
Kanunun 51'inci maddesine göre belirlenen (4842 sayılı Kanunun
21'inci maddesiyle değişen ibare Yürürlük; 01.05.2003) gecikme
zammıyla birlikte (14) tahsil olunur. Ancak, ihraç
edilmek şartıyla teslim edilen malların Vergi Usul Kanununda
belirtilen mücbir sebepler nedeniyle ihraç edilmemesi halinde,
tecil edilen vergi tecil edildiği tarihten itibaren 6183 sayılı
Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 48'inci
maddesine göre ilgili dönemler için geçerli tecil faizi ile
birlikte tahsil edilir.
Tecil veya terkin edilen bu vergiler hakkında ihracatçılar
bakımından bu Kanunun 32'inci maddesi hükmü uygulanmaz.
İhracatçılara mal teslim eden imalatçılara iade edilecek
Katma Değer Vergisi (5228 sayılı Kanunun 59/2-b maddesiyle
değişen ibare. Yürürlük: 31.07.2004) ihraç edilen mala ilişkin
imalatçı satış bedeline göre hesaplanan vergiden imalatçı
aleyhine matrahta meydana gelen değişikliğe ilişkin verginin
düşülmesinden sonra kalan tutardan (15) fazla olamaz.
İhracatçılara mal teslim eden imalatçılara iade edilmesi
gereken Katma Değer Vergisi ihracat işlemlerinin
tamamlanmasından sonra yapılır. İade veya tecil olunacak vergi
miktarı mükellefin ilgili dönem beyannamesinde yer alan bilgiler
mukayese edilmek suretiyle hesaplanır.
(4842 sayılı Kanunun 21'inci maddesiyle eklenen bent
Yürürlük; 01.05.2003) İhracatın mücbir sebepler veya beklenmedik
durumlar nedeniyle üç ay içinde gerçekleştirilememesi halinde,
en geç üç aylık sürenin dolduğu tarihten itibaren onbeş gün
içinde başvuran ihracatçılara, Maliye Bakanlığınca veya
Bakanlığın uygun görmesi halinde vergi dairelerince üç aya kadar
ek süre verilebilir.
2. (3297 sayılı Kanunun 3'üncü maddesiyle değişen bent)
Maliye ve Gümrük Bakanlığı, Katma Değer Vergisi tahsil edilmeden
teslim edilecek mal miktarını; ihracatçı ve ihracatçıya mal
teslim edenlerin her biri için, bir önceki yıl iş hacmi, cari
yıldaki işlemler ve vergi alacağının emniyet altına alınması
amacıyla gerekli görülen hallerde sınırlamaya ve bu istisnaların
uygulamasına ilişkin usul ve esaslar ile istisnanın uygulanacağı
asgari miktarları tespite yetkilidir.
(13) (Değişmeden önceki şekli) a)
(4842 sayılı Kanunun 21'inci maddesiyle değişen bent Yürürlük;
01.05.2003) İhracat teslimleri ve bu teslimlere ilişkin
hizmetler ile yurt dışındaki müşteriler için yapılan hizmetler
ve karşılıklı olmak şartıyla uluslararası roaming anlaşmaları
çerçevesinde yurt dışındaki müşteriler için Türkiye'de verilen
roaming hizmetleri,(+)
(+)(4842 sayılı Kanunla değişmeden önceki bent)
a) İhracat teslimleri ve bu teslimlere ilişkin hizmetler ile
yurt dışındaki müşteriler için yapılan hizmetler,
(14) (4842 sayılı Kanunla değişmeden
önceki ibare) "gecikme zammının % 50 fazlası ile
birlikte"
(15) (5228 sayılı Kanunla değişmeden
önceki ibare) "ihraç edilen mala ilişkin imalatçı satış
bedeline göre hesaplanan miktardan"
|
İhracat Teslimi ve Yurt Dışındaki Müşteriler İçin Yapılan Hizmetler
Madde 12-
1.(5838 sayılı Kanunun 11 inci maddesiyle değişen
fıkra)Bir teslimin ihracat teslimi sayılabilmesi için
aşağıdaki şartlar yerine getirilmiş olmalıdır:
a) Teslim yurt dışındaki bir müşteriye veya bir serbest
bölgedeki alıcıya ya da yetkili gümrük
antreposu işleticisine yapılmalı veya mallar yetkili gümrük
antreposu işleticisine tevdi edilmelidir.
b) Teslim konusu mal Türkiye Cumhuriyeti gümrük bölgesinden
çıkarak bir dış ülkeye veya bir serbest bölgeye vasıl olmalı ya
da yetkili gümrük antreposuna konulmalıdır. Teslim konusu malın
ihraç edilmeden önce yurt dışındaki alıcı adına hareket eden
yurt içindeki firmalar veya bizzat alıcı tarafından işlenmesi
veya herhangi bir şekilde değerlendirilmesi durumu değiştirmez.
Yetkili gümrük antrepoları ile buralarda düzenlenmesi zorunlu
belgeleri belirlemeye, konulacak malın cinsi ve miktarı ile
bunların antrepoda bekleme sürelerine ilişkin olarak sınırlama
getirmeye, Gümrük Müsteşarlığının görüşü alınmak suretiyle
Maliye Bakanlığı yetkilidir.
Yetkili gümrük antrepolarının işleyişine ilişkin olarak bu fıkra
uyarınca belirlenen esaslara uyulmaması halinde ziyaa uğratılan
vergi, buna ilişkin olarak kesilecek ceza ve hesaplanacak
gecikme faizinin ödenmesinden katma değer vergisi iadesi alanla
birlikte antrepo işleticisi de müteselsilen sorumludur.(*)
2. Yurt dışındaki müşteri tabiri; ikametgâhı,
işyeri, kanunî ve iş merkezi yurt dışında olan alıcılar ile yurt
içinde bulunan bir firmanın yurt dışında kendi adına müstakilen
faaliyet gösteren şubelerini ifade eder. Bir hizmetin yurt
dışındaki müşteriler için yapılan hizmet sayılabilmesi için
aşağıdaki şartlar yerine getirilmiş olmalıdır.
a) Hizmetler yurt dışındaki bir müşteri için
yapılmış olmalıdır.
b) Hizmetten yurt dışında faydalanılmalıdır.
3. (5766 sayılı Kanunun 12/e
maddesiyle eklenen fıkra. Yürürlük; 06.06.2008) Fason
hizmetlerin serbest bölgelerdeki müşterilere yapılmış sayılması
için aşağıdaki şartlar yerine getirilmiş olmalıdır.
a) Fason hizmet serbest bölgelerde faaliyet
gösteren müşteriler için yapılmış olmalıdır.
b) Fason hizmetten serbest bölgelerde
faydalanılmalıdır.
(16)(4842 sayılı Kanunla
değişmeden önceki bent)
Teslim yurt dışındaki bir müşteriye yapılmalıdır.(17)(4842
sayılı Kanunla değişmeden önceki bent)
Teslim konusu mal Türkiye Cumhuriyeti (4503 sayılı
Kanunun 3'üncü maddesiyle değişen ibare Yürürlük; 5.2.2000)
gümrük bölgesinden çıkarak(+) bir dış
ülkeye vasıl olmalıdır.(+)(Değişmeden
önceki ibare)
gümrük hattından geçerek
(*)Değişmeden önceki fıkra : 1. Bir
teslimin ihracat teslimi sayılabilmesi için aşağıdaki
şartlar yerine getirilmiş olmalıdır:
a) (4842 sayılı Kanunun 22' nci
maddesiyle değişen bent Yürürlük; 24.04.2003)Teslim
yurt dışındaki bir müşteriye veya bir serbest bölgedeki alıcıya
ya da yetkili gümrük antreposu işleticisine yapılmalıdır.(16)
b) (4842 sayılı Kanunun 22' nci
maddesiyle değişen bent Yürürlük; 24.04.2003)Teslim
konusu mal Türkiye Cumhuriyeti gümrük bölgesinden çıkarak bir
dış ülkeye veya bir serbest bölgeye vasıl olmalı ya da yurt
dışındaki müşteriye gönderilmek üzere yetkili gümrük antreposuna
konulmalıdır. (17) Teslim konusu
malın ihraç edilmeden önce yurt dışındaki alıcı adına hareket
eden yurt içindeki firmalar veya bizzat alıcı tarafından
işlenmesi veya herhangi bir şekilde değerlendirilmesi durumu
değiştirmez.
(4842 sayılı Kanunun 22' nci
maddesiyle eklenen bent Yürürlük; 24.04.2003)İhracat
teslimi yapılacak yetkili gümrük antrepoları ile buralarda
düzenlenmesi zorunlu belgeleri belirlemeye, konulacak mal
miktarı ve cinsi ile bunların antrepoda bekleme sürelerine
ilişkin olarak sınırlama getirmeye, Gümrük Müsteşarlığının
görüşü alınmak suretiyle, Maliye Bakanlığı yetkilidir.
Gümrük antreposuna konulan malın ihracatının
belirlenen sürede veya şartlara uygun olarak gerçekleşmemesi
veya tevsik edilememesi hallerinde; ziyaa uğratılan vergi, buna
ilişkin olarak kesilecek ceza ve hesaplanacak gecikme faizinin
ödenmesinden katma değer vergisi iadesi alanla birlikte antrepo
işleticisi de müteselsilen sorumludur.
|
İKİNCİ BÖLÜM
(+)(4369 sayılı Kanunun 59’uncu maddesiyle değişen başlık Yürürlük;
01.08.1998)
Araçlar, Petrol Aramaları ve Teşvik Belgeli Yatırımlarda İstisna
(5528 sayılı Kanunun 14’üncü maddesiyle değişen başlık Yürürlük; 01.08.2004)
Araçlar, Kıymetli Maden ve Petrol Aramaları ile Ulusal Güvenlik Harcamaları
ve Yatırımlarda
İstisna (+)
Araçlar, Kıymetli Maden ve Petrol Aramaları ile Ulusal Güvenlik Harcamaları
ve Yatırımlarda İstisna (1)
Madde 13-
(3174 sayılı Kanunun 1'inci maddesiyle değişen madde)
Aşağıdaki teslim ve hizmetler vergiden müstesnadır.
a) (4108 sayılı Kanunun 33'üncü maddesiyle değişen bent
Yürürlük; 2.6.1995) Faaliyetleri kısmen veya tamamen deniz,
hava ve demiryolu taşıma araçlarının, yüzer tesis ve araçların
kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi olan mükelleflere bu
amaçla yapılan deniz, hava ve demiryolu taşıma araçlarının, yüzer
tesis ve araçlarının teslimleri, bu araçların imal ve inşaası ile
ilgili olarak yapılan teslim ve hizmetler ile bunların tadili,
onarım ve bakımı şeklinde ortaya (6111 Sayılı Kanunla
değiştirilen ibare Yürürlük; 25.02.2011)çıkan hizmetler ve
faaliyetleri deniz taşıma araçları ile yüzer tesis ve araçların imal
ve inşası olanlara bu araçların imal ve inşası ile ilgili olarak
yapılacak teslim ve hizmetler(22),
(18)
b) (5228 sayılı Kanunun 14 üncü maddesiyle yeniden
düzenlenen bent. Yürürlük: 1.8.2004) Deniz ve hava taşıma
araçları için liman ve hava meydanlarında yapılan hizmetler,
(19)
c) (5615 Sayılı Kanunun 12 inci maddesiyle değişen bendi.
Yürürlük:04.04.2007) Altın, gümüş, platin arama, işletme,
zenginleştirme, rafinaj ve Türk Petrol Kanunu hükümlerine
göre petrol arama faaliyetlerine ilişkin olmak üzere, bu
faaliyetleri yürütenlere yapılan teslim ve hizmetler ile aynı Kanun
hükümlerine göre boru hattıyla taşımacılık yapanlara bu hatların
inşa ve modernizasyonuna ilişkin yapılan teslim ve hizmetler,
(20)
d) (4369 sayılı Kanunun 59'uncu maddesiyle eklenen bent.
Yürürlük: 01.08.1998) Yatırım Teşvik Belgesi sahibi
mükelleflere belge kapsamındaki makina ve teçhizat teslimleri (Şu
kadar ki, yatırımın teşvik belgesinde öngörüldüğü şekilde
gerçekleşmemesi halinde, zamanında alınmayan vergi alıcıdan, vergi
ziyaı cezası uygulanarak gecikme faizi ile birlikte tahsil edilir.
Zamanında alınmayan vergiler ile vergi cezalarında zamanaşımı,
verginin tarhını veya cezanın kesilmesini gerektiren durumun meydana
geldiği tarihi takip eden takvim yılının başından itibaren başlar).
e) (5538 sayılı Kanunun 8 inci maddesiyle değişen bent.
Yürürlük; 12.07.2006) Limanlara bağlantı sağlayan demiryolu
hatları, limanlar ve hava meydanlarının inşası, yenilenmesi ve
genişletilmesi işlerini fiilen kendisi yapan veya yaptıran
mükellefler ile genel bütçeli idarelere bu işlere ilişkin olarak
yapılan mal teslimleri ve inşaat taahhüt işleri,(21)
f) (5228 sayılı Kanunun 14 üncü maddesiyle eklenen bent.
Yürürlük: 1.8.2004) Milli Savunma Bakanlığı, Jandarma Genel
Komutanlığı, Sahil Güvenlik Komutanlığı, Savunma Sanayii
Müsteşarlığı, Milli İstihbarat Teşkilatı Müsteşarlığı, Emniyet Genel
Müdürlüğü ve Gümrük Muhafaza Genel Müdürlüğüne milli savunma ve iç
güvenlik ihtiyaçları için uçak, helikopter, gemi, denizaltı, tank,
panzer, zırhlı personel taşıyıcı, roket, füze ve benzeri araçlar,
silah, mühimmat, silah malzeme, teçhizat ve sistemleri ile bunların
araştırma-geliştirme, yazılım, üretim, montaj, yedek parça,
bakım-onarım ve modernizasyonuna ilişkin olarak yapılan teslim ve
hizmetler ve bu teslim ve hizmetleri gerçekleştirenlere bu kapsamda
yapılacak olan, miktarı ve nitelikleri yukarıda sayılan kuruluşlarca
onaylanan teslim ve hizmetler.
g) (5904 sayılı Kanunun 12 inci maddesiyle eklenen bent.
Yürürlük; 03.07.2009) 6/6/2002 tarihli ve 4760 sayılı Özel
Tüketim Vergisi Kanununa ekli (II) sayılı listede yer alan malların,
Başbakanlık merkez teşkilatına teslimi,
ğ) (5904 sayılı Kanunun 12 inci maddesiyle eklenen bent.
Yürürlük; 03.07.2009) 5300 sayılı Tarım Ürünleri Lisanslı
Depoculuk Kanununa göre düzenlenen ürün senetlerinin, ürün ihtisas
borsaları ile Sanayi ve Ticaret Bakanlığından ürün senedi
alım-satımı konusunda izin alan ticaret borsaları aracılığıyla ilk
teslimi.
(5228 sayılı Kanunun 14 üncü maddesiyle eklenen fıkra.
Yürürlük: 31.7.2004) Bakanlar Kurulu, 213 sayılı Vergi Usul
Kanununun 232 nci maddesinde yer alan ve ilgili yılda uygulanmakta
olan haddi, istisna uygulamasında asgari tutar olarak belirlemeye ve
belirlenen bu tutarı iki katına kadar artırmaya, sıfıra kadar
indirmeye yetkilidir. Maliye Bakanlığı, istisna kapsamına girecek
teslim ve hizmetleri tanımlamaya, istisnaya ilişkin usul ve esasları
belirlemeye yetkilidir.
(18) a) (Değişmeden önceki şekli) (4008 sayılı Kanunun
31'inci maddesiyle değişen fıkra) Faaliyetleri kısmen veya
tamamen deniz, hava ve demiryolu taşıma araçlarının, yüzer tesis ve
araçların kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi olan
mükelleflere bu amaçla yapılan deniz, hava ve demiryolu taşıma
araçlarının, yüzer tesis ve araçlarının, teslimleri ile bunların
tadili, onarım ve bakımı şeklinde ortaya çıkan hizmetler.(+)
(+) a) (Değişmeden önceki şekli) (3297
sayılı Kanunun 4'üncü maddesiyle değişen bent) Mükelleflere
işletmelerinde kullanacakları deniz, hava ve demiryolu taşıma
araçlarının, yüzer tesis ve araçların teslimleri ile bunların
tadili, onarım ve bakımı şeklinde ortaya çıkan teslim ve hizmetler.
(19) (5035 sayılı Kanunla kaldırılmadan önceki şekli)
b) Deniz ve hava taşıma araçları için liman ve hava meydanlarında
yapılan hizmetler, (5035 sayılı Kanunun 49/1 maddesiyle
yürürlükten kaldırılan bent. Yürürlük: 02.01.2004)
(20) (Değişmeden önceki şekli) (5228 sayılı Kanunun 14
üncü maddesiyle değişen bent. Yürürlük: 1.1.2004 tarihinden geçerli
olmak üzere 31.7.2004) Altın, gümüş ve platin ile ilgili
arama, işletme, zenginleştirme ve rafinaj faaliyetleri ile
6326 sayılı Petrol Kanunu hükümlerine göre yapılan petrol
arama faaliyetlerine ilişkin olmak üzere, bu faaliyetleri
yürütenlere yapılan teslim ve hizmetler,
(21) e) (5538 sayılı Kanunla değişmeden önceki
şekli)(5228 sayılı Kanunun 14 üncü maddesiyle eklenen bent.
Yürürlük: 1.8.2004) Limanlar ve hava meydanlarının inşası,
yenilenmesi ve genişletilmesi işlerini fiilen kendisi yapan veya
yaptıran mükelleflere bu işlere ilişkin olarak yapılan mal
teslimleri ve inşaat taahhüt işleri,
(22)(6111 sayılı Kanunla değişmeden önceki ibare)çıkan
hizmetler,
|
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Taşımacılık İstisnası
Transit Taşımacılık
Madde 14-
1. Transit ve Türkiye ile yabancı ülkeler arasında yapılan
taşımacılık işlerinde, Bakanlar Kurulu tarafından belirlenecek
taşıma işleri vergiden müstesnadır.
2. Bu istisna, ikametgâhı, kanunî merkezi ve iş merkezi
Türkiye'de bulunmayan mükelleflere, ilgili ülkeler itibariyle
karşılıklı olmak şartıyla tanınır.
3. (5493 sayılı Kanunun 2 inci maddesiyle eklenen
fıkra. Yürürlük: 01.06.2006) 4054 sayılı Rekabetin
Korunması Hakkında Kanun ile 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu
hükümleri çerçevesinde, Bakanlar Kurulunca belirlenen sınır
kapılarında 4458 sayılı Gümrük Kanununun ihracat rejimi
kapsamında yurt dışına çıkarılacak eşyayı taşıyan kamyon, çekici
ve soğutucu ünitesine sahip yarı römorkların depolarına
(araçların ve soğutucu ünitelerin standart yakıt deposu
miktarlarını aşmamak kaydıyla) yalnızca yurt dışına çıkışlarında
yapılacak motorin teslimi vergiden istisnadır.
Maliye Bakanlığı, bu istisna uygulamasına ilişkin usûl ve
esasları belirlemeye yetkilidir.
|
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Diplomatik İstisnalar
Diplomatik İstisnalar
Madde 15-
1. Aşağıdaki teslim ve hizmetler vergiden müstesnadır:
a) Karşılıklı olmak kaydıyla, yabancı devletlerin
Türkiye'deki diplomatik temsilciliklerine, konsolosluklarına ve
bunların diplomatik haklara sahip mensuplarına yapılan teslim ve
hizmetler,
b) Uluslararası anlaşmalar gereğince vergi muafiyeti tanınan
uluslararası kuruluşlara ve bunların mensuplarına yapılan teslim
ve hizmetler,
2. Bu istisnaların uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar ile
istisnanın uygulanacağı asgarî miktarları tespite Maliye ve
Gümrük Bakanlığı yetkilidir.
|
BEŞİNCİ BÖLÜM
İthalat İstisnası
İthalat İstisnası
Madde 16-
1. Aşağıdaki teslim ve hizmetler vergiden müstesnadır:
a) Bu Kanuna göre teslimleri vergiden istisna edilen mal ve
hizmetlerin ithali,
b) (4503 sayılı Kanunun 1'inci maddesiyle değişen
bent Yürürlük; 5.2.2000) 4458 sayılı Gümrük Kanununun
167 nci maddesi [(5) numaralı fıkrasının (a) bendi ile (7)
numaralı fıkrası hariç], geçici ithalat ve hariçte işleme
rejimleri ile geri gelen eşyaya ilişkin hükümleri kapsamında
gümrük vergisinden muaf veya müstesna olan eşyanın ithali, (Bu
Kanunun 11 inci maddesinde düzenlenen ihracat istisnasından
yararlanarak ihraç olunan ancak, Gümrük Kanununun 168, 169 ve
170 inci maddelerinde belirtildiği şekilde geri gelen eşyanın
ithalat istisnasından faydalanabilmesi için, bu eşyayla ilgili
olarak ihracat istisnasından faydalanılan miktarın gümrük
idarelerine ödenmesi veya bu miktar kadar teminat gösterilmesi
şarttır.)(22)
c) (5035 sayılı Kanunun 7 nci maddesiyle değişen
bent; Yürürlük: 02.01.2004) Gümrük Kanunundaki transit
ve gümrük antrepo rejimleri ile geçici depolama ve serbest bölge
hükümlerinin uygulandığı mallar,(23)
2. (4503 sayılı Kanunun 1'inci maddesiyle değişen
fıkra Yürürlük; 5.2.2000) Gümrük Kanununa göre geri
gelen eşyanın dışarıda bir işleme tabi tutulması veya asli
kısmına bir ilave yapılması halinde eşyanın kazandığı değer
farkı istisnaya dahil değildir.(24)
(22) (Değişmeden önceki şekli) b) (3297 sayılı
Kanunun 5'inci maddesiyle değişen bent) Gümrük
Kanununun 7'inci maddesinin 3, 4, 5, 6, 7 numaralı
bentleri ile 8, 9, 10, 12, 13, 119 ve 132'inci maddelerinde
yazılı olup, Gümrük Vergisinden muaf ve müstesna olarak ithal
edilen eşyanın mezkûr maddelerindeki kayıt ve şartlarla ithali,
(Bu Kanunun 11'inci maddesinde düzenlenen ihracat istisnasından
yararlanarak ihraç olunan ancak, Gümrük Kanununun 132'inci
maddesinde belirtildiği şekilde geri gelen eşyanın, ithalat
istisnasından faydalanabilmesi için, bu eşya ile ilgili olarak
ihracat istisnasından faydalanılan miktarın gümrük idarelerine
ödenmesi veya bu miktar kadar teminat gösterilmesi şarttır.
(4008 sayılı Kanunun 32'inci maddesiyle eklenen
paragraf Yürürlük; 1.8.1994) Gümrük Kanununun 10
uncu maddesinin 7 ve 8 numaralı bentleri kapsamında ithal edilen
ev eşyasının, katma değer vergisi istisnasından yararlanabilmesi
için, bu eşyanın naklihane sahibine ait olduğunun anlaşılması ve
her cinsten bir adet olması şarttır. Muaf olarak ev eşyası ithal
hakkı Yurtiçi Gümrük Hattı Dışı Eşya Satış Mağazalarından eşya
satın alınarak kullanıldığında, bu eşyanın satın alındığı
tarihten itibaren bir yıl içinde dahili ticarete konu edildiği
tespit edilirse bu Kanuna göre ödenmesi gereken vergi, devreden
ve devralandan ayrı ayrı aranır ve Gümrük Kanunu uyarınca gümrük
vergisindeki esaslar dairesinde ceza uygulanır.
(23) (Değişmeden önceki şekli) c)
(4503 sayılı Kanunun 1'inci maddesiyle değişen bent; Yürürlük:
5.2.2000) Transit ve gümrük antreposu rejimleri ile
serbest bölgeler, geçici depolama yerleri ve gümrük
hizmetlerinin verildiği gümrüklü sahalarla ilgili hükümlerin
uygulandığı mal ve hizmetler.(+)
(+) (Değişmeden önceki şekli) c) Transit,
aktarma, gümrük antreposu, geçici depo, gümrük sahası, serbest
bölge rejimlerinin uygulandıkları mal ve hizmetler,
(24) (Değişmeden önceki şekli) 2. Gümrük
Kanununun 132'nci maddesine göre geri gelen eşya dışarıda bir
ameliyeye tabi tutulduğu veya aslı kısmına bir ilave yapıldığı
takdirde eşyanın kazandığı değer farkı istisnaya dahil değildir.
|
ALTINCI BÖLÜM
Sosyal ve Askerî Amaçlı İstisnalarla Diğer İstisnalar
Sosyal ve Askerî Amaçlı İstisnalarla Diğer İstisnalar
Madde 17-
1. Kültür ve Eğitim Amacı Taşıyan İstisnalar:
Genel ve katma bütçeli daireler, il özel idareleri, belediyeler,
köyler, bunların teşkil ettikleri birlikler, üniversiteler, döner
sermayeli kuruluşlar, kanunla kurulan kamu kurum ve kuruluşları,
kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları, siyasî partiler ve
sendikalar, kanunla kurulan veya tüzelkişiliği haiz emekli ve yardım
sandıkları, kamu menfaatine yararlı dernekler, tarımsal amaçlı
kooperatifler ve Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tanınan
vakıfların:
a) İlim, fen ve güzel sanatları, tarımı yaymak, ıslah ve teşvik
etmek amacıyla yaptıkları teslim ve hizmetleri,
b) Tiyatro, konser salonu, kütüphane, sergi, okuma ve konferans
salonları ile spor tesisleri işletmek veya yönetmek suretiyle ifa
ettikleri kültür ve eğitim faaliyetlerine ilişkin teslim ve
hizmetleri,
2. Sosyal Amaç Taşıyan İstisnalar:
a) Yukarıda sayılan kurum ve kuruluşların hastane, nekahathane,
klinik, dispanser, prevantoryum, sanatoryum, kan bankası ve organ
nakline mahsus bankalar, anıtlar, botanik ve zooloji bahçeleri,
parklar ile veteriner, bakteriyoloji, seroloji ve distofajin
laboratuvarları gibi kuruluşlar, öğrenci veya yetiştirme yurtları,
yaşlı ve sakat bakım ve huzurevleri, parasız fukara aşevleri,
düşkünevleri ve yetimhaneleri işletmek veya yönetmek suretiyle ifa
ettikleri kuruluş amaçlarına uygun (6009 sayılı Kanunun 28
inci maddesiyle değişen ibare Yürürlük; 01.08.2010)teslim
ve hizmetleri ile bunlardan sağlık hizmeti sunanların teşhis ve
tedaviye yönelik olarak birbirlerine yapacakları teslim ve hizmetler(*****),
b) (5615 sayılı Kanunun 13 üncü maddesiyle değişen ibare.
Yürürlük: 01.05.2007) 8/2/2007 tarihli ve 5580 sayılı Kanun
hükümlerine tâbi (5904 sayılı Kanunun 13 üncü maddesiyle
değişen ibare. Yürürlük; 03.07.2009)özel okullarca bedelsiz
verilen eğitim, öğretim hizmetlerinde ilgili dönemdeki
kapasitelerinin % 10'unu, 24/3/1950 tarihli ve 5661 sayılı Yüksek
Öğrenim Öğrenci Yurtları ve Aşevleri Hakkındaki Kanuna Ek Kanun ile
30/4/1992 tarihli ve 3797 sayılı Milli Eğitim Bakanlığının Teşkilat
ve Görevleri Hakkında Kanun hükümlerine göre kurulan öğrenci
yurtları tarafından bedelsiz verilen yurt hizmetlerinde ilgili
dönemdeki kapasitelerinin % 10'unu(***),üniversite
ve yüksekokullarda ise % 50'sini (25)(5228 sayılı
Kanunun 15 inci maddesiyle değişen bent. Yürürlük: 31.7.2004)
geçmemek üzere verilen bedelsiz eğitim ve öğretim hizmetleri,
kanunların gösterdiği gerek üzerine bedelsiz olarak yapılan mal
teslimi ve hizmet ifaları, birinci fıkrada sayılan kurum ve
kuruluşlara bedelsiz olarak yapılan her türlü mal teslimi ve hizmet
ifaları ile fakirlere yardım amacıyla gıda bankacılığı faaliyetinde
bulunan dernek ve vakıflara Maliye Bakanlığınca belirlenen usul ve
esaslar çerçevesinde bağışlanan (5281 sayılı Kanunun 43/14-a
maddesiyle değişen ibare; Geçerlilik; 01.01.2005, Yürürlük;
31.12.2004) gıda, temizlik, giyecek ve yakacak maddelerinin
(26) teslimi,(27)
c) (4605 sayılı Kanunun 6. Maddesiyle eklenen bent;
Yürürlük 30.11.2000) Yabancı devletlerin Türkiye'deki
diplomatik temsilcilik ve konsoloslukları ile yabancı hayır ve
yardım kurumlarına, bu maddenin 1 numaralı fıkrasında sayılan kurum
ve kuruluşlara bedelsiz olarak yapacakları teslim ve hizmetlere
ilişkin olarak yapılan teslim ve hizmetler.
Maliye Bakanlığı, istisna kapsamına girecek mal ve hizmetler ile
bunların asgari tutarlarını ve bu bendin uygulamasına ilişkin usul
ve esasları tespit etmeye yetkilidir.
d) (5226 sayılı Kanunun 19 uncu maddesiyle eklenen bent.
Yürürlük: 27.7.2004) 2863 sayılı Kültür ve Tabiat
Varlıklarını Koruma Kanunu kapsamındaki tescilli taşınmaz kültür
varlıklarının rölöve, restorasyon ve restitüsyon projelerine
münhasır olmak üzere, bu projelendirmelerden yararlananlara verilen
mimarlık hizmetleri ile projelerin uygulanması kapsamında yapılacak
teslimler.
İstisna kapsamına girecek mal ve hizmetler ile bunların asgarî
standartları ve bu bendin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar
(5281 sayılı Kanunun 43/14-b maddesiyle değişen ibare;
Geçerlilik; 01.01.2005, Yürürlük; 31.12.2004) Maliye
Bakanlığınca(28) belirlenir.
e) (5228 sayılı Kanunun 15 inci maddesiyle eklenen bent.
Yürürlük: 31.7.2004) Kamu kurumu niteliğindeki meslek
kuruluşlarının, kanunlarla kendilerine verilen görev gereği ve
kuruluş amaçlarına uygun ruhsat, izin, onay ve benzeri hizmetleri
ile bu hizmetlerle ilgili olarak kullanılacak basılı kâğıtların bu
kuruluşlar tarafından teslimi (motorlu taşıtlar tescil plaka
teslimleri hariç),
3. Askeri Amaç Taşıyan İstisnalar:
a) Askeri fabrika, tersane ve atölyelerin kuruluş amaçlarına
uygun olarak yaptıkları teslim ve hizmetler,
b) (3297 sayılı Kanunun 18'inci maddesiyle bent
kaldırılmıştır.)
c) (3099 sayılı Kanunun Geçici Maddesi ile yürürlükten
kalkmıştır.)
4. Diğer İstisnalar:
a) (4842 sayılı Kanunun 23'üncü maddesiyle değişen bent
Yürürlük; 01.07.2003) Gelir Vergisi Kanununa göre vergiden
muaf esnaf ile basit usulde vergilendirilen mükellefler tarafından
yapılan teslim ve hizmetler, (29)
b) (3297 sayılı Kanunun 6'ncı maddesiyle değişen bent)
Gelir Vergisi Kanununa göre (4369 sayılı Kanunun 81 inci
maddesiyle değişen ibare. Yürürlük; 29.07.1998) gerçek
usulde vergiye tabi olmayan çiftçiler ile aynı Kanunun 66'ncı
maddesine göre vergiden muaf olan serbest meslek erbabı tarafından
yapılan teslim ve hizmetler,(30)
c) (4684 sayılı Kanunun 19/A maddesiyle değişen bent
Yürürlük; 03.07.2001) Gelir Vergisi Kanununun 81 inci
maddesinde belirtilen işlemler ile Kurumlar Vergisi Kanununa göre
yapılan devir ve bölünme işlemleri (Bu kapsamda vergiden istisna
edilen işlemler bakımından Katma Değer Vergisi Kanununun 30 uncu
maddesinin (a) bendi hükmü uygulanmaz. İşlem sonunda faaliyetini
bırakan, bölünen veya infisah eden mükelleflerce yüklenilen ve
indirilemeyen vergiler, faaliyete başlayan veya devir ve bölünme
sonrasında devredilen veya bölünen kurumların varlıklarını devralan
mükellefler tarafından mükerrer indirime yol açmayacak şekilde
indirim konusu yapılır.), (31)
d) İktisadi işletmelere dahil olmayan gayrimenkullerin
kiralanması işlemleri,
e) (4842 sayılı Kanunun 23'üncü maddesiyle değişen bent
Yürürlük; 01.07.2003) Banka ve sigorta muameleleri vergisi
kapsamına giren işlemler ve (5766 sayılı Kanunun 12/a
maddesiyle değişen ibare Yürürlük; 01/08/2008) sigorta
aracılarının sigorta şirketlerine yaptığı
(32) sigorta muamelelerine ilişkin
işlemleri ile Kurumlar Vergisi Kanununun 7 nci maddesinin (24)
numaralı bendinde belirtilen kurumların kredi teminatı sağlama
işlemleri,
f) (5602 sayılı Kanunun 10/5-c maddesiyle değişen bent
Yürürlük; 01.04.2007)Darphane ve Damga Matbaası tarafından
yapılan teslim ve hizmetler,(33)
g) (5228 sayılı Kanunun 15 inci maddesiyle değişen bent;
Yürürlük 01/08/2004) Külçe altın, külçe gümüş, kıymetli
taşlar (elmas, pırlanta, yakut, zümrüt, topaz, safir, zebercet,
inci, kübik virconia) döviz, para, damga pulu, değerli kâğıtlar,
hisse senedi, (6111 Sayılı Kanunla değiştirilen ibare
Yürürlük; 25.02.2011)tahvil, varlık kiralama şirketleri
tarafından ihraç edilen kira sertifikaları (******)
ile metal, plastik, lastik, kauçuk, kâğıt, cam hurda ve (5766
sayılı Kanunun 12/b inci maddesiyle değişen ibare Yürürlük;
07/06/2008) atıklarının teslimi, (34)
h) (4697 sayılı Kanunun 10 uncu maddesiyle değişen ibare
Yürürlük; 10.07.2001) Ziraî amaçlı su teslimleri ile köy
tüzel kişiliklerince köyde ikamet edenlere yapılan ticarî amaçlı
olmayan perakende içme suyu teslimleri (35),
kamu kuruluşları, tarımsal kooperatifler ve çiftçi birliklerince
yapılan arazi ıslahına ait hizmetler,
ı) (5228 sayılı Kanunun 15 inci maddesiyle değişen bent.
Yürürlük: 1.8.2004) Serbest bölgelerde verilen hizmetler,
(36)
j) (3297 sayılı Kanunun 6'ncı maddesiyle eklenen bent)
Boru hattı ile yapılan yabancı ham petrol, gaz ve bunların
ürünlerinin taşınması hizmetleri,
k) (4369 sayılı Kanunun 60'ncı maddesiyle eklenen bent.
Yürürlük; 1.8.1998) Organize sanayi bölgeleri ile küçük
sanayi sitelerinin kurulması amacıyla oluşturulan iktisadi
işletmelerin arsa ve işyeri teslimleri(****)(5904 sayılı
Kanunun 13 üncü maddesiyle kaldırılan ibare. Yürürlük; 03.07.2009).
l) (4842 sayılı Kanunun 23'üncü maddesiyle eklenen bent
Yürürlük; 24.04.2003) 30.1.2002 tarihli ve 4743 sayılı
Kanun hükümlerine göre kurulan varlık yönetim şirketlerinin
bankalar, özel finans kurumları ve diğer mali kurumlardan devraldığı
alacakların tahsili amacıyla bu alacakların teminatını oluşturan mal
ve hakların (müzayede mahallinde satışı dahil) teslimi ile aynı
Kanuna göre finansal yeniden yapılandırma çerçeve anlaşmaları
hükümleri kapsamında yeniden yapılandırılan borçların ödenmemesi
nedeniyle bu borçların teminatını oluşturan mal ve hakların
(müzayede mahallinde satışı dahil) teslimi,
m) (5228 sayılı Kanunun 15 inci maddesiyle değişen bent.
Yürürlük: 31.7.2004) Bankalar Kanunu uyarınca; mal ve
hakların Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonuna teslimi ile bunların
Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu tarafından (müzayede mahallinde
satışı dahil) teslimi, bu Fonun devraldığı alacakların tahsili
amacıyla, bunların teminatını oluşturan mal ve hakların (müzayede
mahallinde satışı dahil) teslimi ve temettü hariç ortaklık
haklarıyla yönetim ve denetimleri devralınan şirketlerin
aktiflerinin Fon alacaklarının tahsili amacıyla (müzayede
mahallerinde yapılan satışlar dahil) teslimi,
Bu istisna işlem bedelinden Fona intikal eden tutarla orantılı
uygulanır. (37)
n) (5035 sayılı Kanunun 8 inci maddesiyle eklenen bent.
Yürürlük: 2.1.2004) Basın, Yayın ve Enformasyon Genel
Müdürlüğüne verilen haber hizmetleri.
o) (5228 sayılı Kanunun 15 inci maddesiyle eklenen bent.
Yürürlük: 1.1.2004 tarihinden geçerli olmak üzere 31.7.2004)
Gümrük antrepoları ve geçici depolama yerleri ile gümrük
hizmetlerinin verildiği gümrüklü sahalarda; ithalat ve ihracat
(5615 sayılı Kanunun 13 üncü maddesiyle değişen ibare.
Yürürlük: 04.04.2007) işlemlerine konu mallar ile transit
rejim kapsamında işlem gören mallar(38)
için verilen ardiye, depolama ve terminal hizmetleri ile vergisiz
satış yapılan işyerlerinin ve bu işyerlerine ait depo ve ardiye gibi
bağımsız birimlerin kiralanması,
p) (5793 sayılı Kanunun 13 üncü maddesiyle değişen bent.
Yürürlük; 06.08.2008) Hazinece yapılan taşınmaz teslimi ve
kiralamaları, irtifak hakkı tesisi, kullanma izni ve ön izin
verilmesi işlemleri ile Toplu Konut İdaresi Başkanlığınca yapılan
arsa ve arazi teslimleri.(39)
r) (5615 sayılı Kanunun 13 üncü maddesiyle değişen bent.
Yürürlük: 04.04.2007) Kurumların aktifinde veya belediyeler
ile il özel idarelerinin mülkiyetinde, en az iki tam yıl süreyle
bulunan iştirak hisseleri ile (5793 sayılı Kanunun 13 üncü
maddesiyle değişen ibare. Yürürlük; 06.08.2008)
taşınmazların(*) satışı suretiyle
gerçekleşen devir ve teslimler ile bankalara borçlu olanların ve
kefillerinin borçlarına karşılık (5793 sayılı Kanunun 13
üncü maddesiyle değişen ibare. Yürürlük; 06.08.2008)
taşınmaz(**) ve iştirak hisselerinin
(müzayede mahallerinde yapılan satışlar dahil) bankalara devir ve
teslimleri.
İstisna kapsamındaki kıymetlerin ticaretini yapan kurumların, bu
amaçla aktiflerinde bulundurdukları (5793 sayılı Kanunun 13
üncü maddesiyle değişen ibare. Yürürlük; 06.08.2008)
taşınmaz(**) ve iştirak hisselerinin
teslimleri istisna kapsamı dışındadır.
İstisna kapsamında teslim edilen kıymetlerin iktisabında
yüklenilen ve teslimin yapıldığı döneme kadar indirim yoluyla
giderilemeyen katma değer vergisi, teslimin yapıldığı hesap dönemine
ilişkin gelir veya kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider
olarak dikkate alınır.(40)
s) (5378 sayılı Kanunun 32 nci maddesiyle eklenen bent;
Yürürlük Tarihi : 07.07.2005) Özürlülerin eğitimleri,
meslekleri, günlük yaşamları için özel olarak üretilmiş her türlü
araç-gereç ve özel bilgisayar programları.
ş) (5582 sayılı Kanunun 35 inci maddesiyle eklenen bent
Yürürlük Tarihi; 06.03.2007) 2499 sayılı Sermaye Piyasası
Kanununun 38/A maddesinde tanımlanan konut finansmanı amacıyla
teminat gösterilen veya ipotek konulan konutun, konut finansman
kuruluşları, Toplu Konut İdaresi Başkanlığı, ipotek finansmanı
kuruluşları ya da üçüncü kişilere teslimi (müzayede mahallinde
yapılan satışlar dahil) ile bu şekilde alınan konutun, konut
finansman kuruluşları, Toplu Konut İdaresi Başkanlığı veya ipotek
finansmanı kuruluşları tarafından teslimi (müzayede mahallinde
yapılan satışı dahil).
t) (5904 sayılı Kanunun 14 üncü maddesiyle eklenen bent.
Yürürlük; 03.07.2009) 5300 sayılı Tarım Ürünleri Lisanslı
Depoculuk Kanunu kapsamında düzenlenen ürün senetlerinin, 1 inci
maddenin birinci fıkrasının (3) numaralı bendinin (d) alt bendi ile
13 üncü maddenin birinci fıkrasının (ğ) bendinde belirtilen işlemler
hariç olmak üzere, ürün ihtisas borsaları ile Sanayi ve Ticaret
Bakanlığından ürün senedi alım-satımı konusunda izin alan ticaret
borsaları aracılığıyla teslimleri (Bu kapsamda vergiden istisna
edilen işlemler bakımından 30 uncu maddenin birinci fıkrasının (a)
bendi hükmü uygulanmaz.).
u)(6111 Sayılı Kanunun85 inci maddesiyle eklenen
bent Yürürlük; 25.02.2011) Menkul, gayrimenkul ve maddi
olmayan varlıkların, varlık kiralama şirketlerine devri ile bu
varlıkların varlık kiralama şirketlerince kiralanması ve devralınan
kuruma devri.
(22) (Değişmeden önceki şekli) b) (3297 sayılı
Kanunun 5'inci maddesiyle değişen bent) Gümrük Kanununun
7'inci maddesinin 3, 4, 5, 6, 7 numaralı bentleri ile 8, 9, 10, 12,
13, 119 ve 132'inci maddelerinde yazılı olup, Gümrük Vergisinden
muaf ve müstesna olarak ithal edilen eşyanın mezkûr maddelerindeki
kayıt ve şartlarla ithali, (Bu Kanunun 11'inci maddesinde düzenlenen
ihracat istisnasından yararlanarak ihraç olunan ancak, Gümrük
Kanununun 132'inci maddesinde belirtildiği şekilde geri gelen
eşyanın, ithalat istisnasından faydalanabilmesi için, bu eşya ile
ilgili olarak ihracat istisnasından faydalanılan miktarın gümrük
idarelerine ödenmesi veya bu miktar kadar teminat gösterilmesi
şarttır.
(4008 sayılı Kanunun 32'inci maddesiyle eklenen
paragraf Yürürlük; 1.8.1994) Gümrük Kanununun 10
uncu maddesinin 7 ve 8 numaralı bentleri kapsamında ithal edilen ev
eşyasının, katma değer vergisi istisnasından yararlanabilmesi için,
bu eşyanın naklihane sahibine ait olduğunun anlaşılması ve her
cinsten bir adet olması şarttır. Muaf olarak ev eşyası ithal hakkı
Yurtiçi Gümrük Hattı Dışı Eşya Satış Mağazalarından eşya satın
alınarak kullanıldığında, bu eşyanın satın alındığı tarihten
itibaren bir yıl içinde dahili ticarete konu edildiği tespit
edilirse bu Kanuna göre ödenmesi gereken vergi, devreden ve
devralandan ayrı ayrı aranır ve Gümrük Kanunu uyarınca gümrük
vergisindeki esaslar dairesinde ceza uygulanır.
(23) (Değişmeden önceki şekli) c)
(4503 sayılı Kanunun 1'inci maddesiyle değişen bent; Yürürlük:
5.2.2000) Transit ve gümrük antreposu rejimleri ile serbest
bölgeler, geçici depolama yerleri ve gümrük hizmetlerinin verildiği
gümrüklü sahalarla ilgili hükümlerin uygulandığı mal ve hizmetler.(+)
(+) (Değişmeden önceki şekli) c) Transit,
aktarma, gümrük antreposu, geçici depo, gümrük sahası, serbest bölge
rejimlerinin uygulandıkları mal ve hizmetler,
(24) (Değişmeden önceki şekli) 2. Gümrük
Kanununun 132'nci maddesine göre geri gelen eşya dışarıda bir
ameliyeye tabi tutulduğu veya aslı kısmına bir ilave yapıldığı
takdirde eşyanın kazandığı değer farkı istisnaya dahil değildir.
(25) (Değişmeden önceki şekli) Üniversite ve
yüksekokullar ile 8.6.1965 tarih ve 625 sayılı Kanun hükümlerine
tabi özel okullar tarafından ilgili dönemdeki kapasitelerinin
%10'unu
(26) (Değişmeden önceki şekli) gıda
maddelerinin
(27) (Değişmeden önceki şekli) (5035 sayılı Kanunun 8
inci maddesiyle değişen bent) b) (Kanunların gösterdiği
gerek üzerine bedelsiz olarak yapılan mal teslimi ve hizmet ifaları,
yukarıda sayılan kurum ve kuruluşlara bedelsiz olarak yapılan her
türlü mal teslimi ve hizmet ifaları ile fakirlere yardım amacıyla
gıda bankacılığı faaliyetinde bulanan dernek ve vakıflara Maliye
Bakanlığınca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde bağışlanan gıda
maddelerinin teslimi,)
(28) (Değişmeden önceki şekli) Maliye
Bakanlığınca çıkarılacak bir yönetmelikle
(29) (4842 sayılı Kanunla değişmeden önceki bent)
a) Gelir Vergisi Kanununa göre vergiden muaf esnaf tarafından
yapılan teslim ve hizmetler,
(30) (Değişmeden önceki ibare) "vergiden
muaf olan küçük çiftçiler ile kazançları götürü gider usulüne göre
tespit edilen çiftçiler."
(31) (4684 sayılı Kanunla değişmeden önceki bent)
c) Gelir Vergisi Kanununun 81 inci ve Kurumlar Vergisi
Kanununun 37 ve 39 uncu maddelerinde belirtilen işlemler,
(32) (5766 sayılı Kanunla değişmeden
önceki şekli) tali acenteler dahil sigorta acente ve
prodüktörlerinin,(+)
(+)(4842 sayılı Kanunla değişmeden önceki bent)
e) (3297 sayılı Kanunun 6'ncı maddesiyle değişen bent)
Banka ve sigorta muameleleri vergisi kapsamına giren işlemler
ile sigorta acente ve prodüktörlerinin sigorta muamelelerine ilişkin
işlemleri,
(33) (5602 sayılı Kanunla değişmeden önceki şekli)
f) (5228 sayılı Kanunun 15 inci maddesiyle değişen bent.
Yürürlük): Milli Piyango İdaresi Genel Müdürlüğünün şans
oyunlarına ilişkin işletme hakkını devrettiği işletici firmanın
sözleşme ile belirlenen şans oyunlarını fiilen oynatmaya başladığı
tarih) Darphane ve Damga Matbaası tarafından yapılan teslim ve
hizmetler ile Milli Piyango İdaresi Genel Müdürlüğünce düzenlenen
piyango, sayısal loto, hemen kazan ve benzeri oyunların
tertiplenmesi veya oynanması, (+)
(+) (Değişmeden önceki şekli) f) Darphane ve
Damga Matbaası tarafından yapılan teslim ve hizmetler,
(34) (5766 sayılı Kanunla değişmeden
önceki şekli) atıkları (hurda metalden elde edilen külçeler
dahil) teslimi (+)
(+) g) (5228 sayılı Kanunun 15 inci
maddesiyle değişen bent. Yürürlük: 1.8.2004) Külçe altın,
külçe gümüş, kıymetli taşlar (elmas, pırlanta, yakut, zümrüt, topaz,
safir, zebercet, inci, kübik virconia) döviz, para, damga pulu,
değerli kâğıtlar, hisse senedi, tahvil ile metal, plastik, lastik,
kauçuk, kâğıt, cam hurda ve atıkları(hurda metalden elde edilen
külçeler dahil) teslimi, (++)
(++)(Değişmeden önceki şekli) (5035 sayılı Kanunun 8
inci maddesiyle değişen bent) g) Külçe altın, dore külçe
altın, külçe gümüş, döviz, para, damga pulu, harç pulu, değerli
kâğıtlar, hisse senedi, tahvil ile metal, plastik, kâğıt, cam hurda
ve atıklarının teslimi,
(35) (4697 sayılı Kanunla değişmeden önceki şekli)
Ziraî sulama amaçlı su teslimleri,
(36) (Değişmeden önceki şekli) (5035 sayılı Kanunun 8
inci maddesiyle yeniden düzenlenen bent) Serbest bölgelerde
verilen hizmetler, deniz ve hava taşıma araçları için liman ve hava
meydanlarında yapılan hizmetler, (3393 sayılı Kanunun
13'üncü maddesiyle yürürlükten kaldırılan bent.) (+)
(+) (Kaldırılmadan önceki şekli) ı)
(3099 sayılı Kanunun 1'inci maddesiyle eklenen bent) Net
alanı 150 m2'ye kadar konutların teslimi ile konut yapı
kooperatiflerine yapılan inşaat taahhüt işleri,
(37) (Değişmeden önceki şekli) m)(4842 sayılı Kanunun
23 üncü maddesiyle eklenen bent. Yürürlük: 24.04.2003)
18.6.1999 tarihli ve 4389 sayılı Bankalar Kanunu hükümlerine
göre Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonuna intikal eden mal ve hakların
(müzayede mahallinde satışı dahil) teslimi ve kiralanması. (5020
sayılı Kanunun 11 inci maddesiyle değişen bent. Yürürlük:
26.12.2003) 18.6.1999 tarihli ve 4389 sayılı Bankalar
Kanunu hükümlerine göre temettü hariç ortaklık hakları ile
yönetim ve denetimleri veya hisseleri kısmen veya tamamen Tasarruf
Mevduatı Sigorta Fonuna intikal eden bankalara, tasfiyeleri Tasarruf
Mevduatı Sigorta Fonu eliyle yürütülen müflis bankaların iflâs
idarelerine ait mal ve hakların (müzayede mahallerinde yapılan
satışlar dahil) teslimi ve kiralanması.
(38) (Değişmeden önceki şekli) işlemlerine
konu mallar
(39) (Değişmeden önceki şekli) (5766
sayılı Kanunun 12/b inci maddesiyle değişen bent. Yürürlük;
07.06.2008) p)Hazinece yapılan; gayrimenkul teslim ve
kiralamaları, irtifak hakkı tesisi, kullanma izni ve ön izin
verilmesi işlemleri.(+)
(+) (Değişmeden önceki şekli)(5228 sayılı Kanunun 15
inci maddesiyle eklenen bent. Yürürlük: 1.8.2004) Hazine ve
Arsa Ofisi Genel Müdürlüğünce yapılan taşınmaz mal teslimleri ile
Hazinece yapılan irtifak hakkı tesisi işlemi.
(40) (Değişmeden önceki şekli) (5281 sayılı Kanunun
33 üncü maddesiyle eklenen bent; Geçerlilik; 01.01.2005, Yürürlük;
31.12.2004) Kurumların en az iki tam yıl süreyle
aktiflerinde yer alan iştirak hisseleri ile gayrimenkullerinin
satışı suretiyle gerçekleşen devir ve teslimleri, bankalara borçlu
olanların ve kefillerinin borçlarına karşılık gayrimenkul ve iştirak
hisselerinin (müzayede mahallerinde yapılan satışlar dahil)
bankalara devir ve teslimleri.
İstisna kapsamındaki kıymetlerin ticaretini yapanların, bu
amaçla ellerinde bulundurdukları gayrimenkul ve iştirak hisselerinin
teslimleri istisna kapsamı dışındadır. Bu şekilde teslim edilen
kıymetlerin iktisabında yüklenilen ve teslimin yapıldığı döneme
kadar indirim yoluyla giderilemeyen Katma Değer Vergisi, teslimin
yapıldığı hesap dönemine ilişkin Gelir veya Kurumlar Vergisi
matrahının tespitinde gider olarak dikkate alınır.
(*) (Değişmeden önceki ibare)
gayrimenkullerin
(**) (Değişmeden önceki ibare)
gayrimenkul
(***) (Değişmeden önceki ibare)
özel okullar tarafından ilgili dönemdeki kapasitelerinin %
10'unu
(****) (Kaldırılmadan önceki ibare)
ile konut yapı kooperatiflerinin üyelerine konut
teslimleri.
(*****)(6009 sayılı Kanunla değişmeden önceki şekli)teslim
ve hizmetleri
(******)(6111 sayılı Kanunla değişmeden önceki ibare)
|
YEDİNCİ BÖLÜM
İstisnadan Vazgeçme ve İstisnaların Sınırı
İstisnadan Vazgeçme
Madde 18-
1.(5228 sayılı Kanunun 16 ncı maddesiyle değişen
fıkra. Yürürlük: 1.8.2004) Vergiden istisna edilmiş
işlemleri yapanlar, ilgili vergi dairesine yazılı başvuruda
bulunarak, belirtecekleri işlem türleri için vergiye tâbi
tutulmalarını talep edebilirler. Bu talebin dilekçede belirtilen
ve dilekçe tarihinden sonra ifa edilen işlemlerin tamamını
kapsaması şarttır. Şu kadar ki, mükellefiyetin devam etmekte
olan işlemlere şümulü yoktur. (41)
2. (5228 sayılı Kanunun 16 ncı maddesiyle değişen
fıkra. Yürürlük: 1.8.2004) Kamu menfaatine yararlı
dernekler ve Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tanınan
vakıfların kuruluş amaçlarına uygun olarak işletmek veya
yönetmek suretiyle ifa ettikleri teslim ve hizmetlere ilişkin
istisnalar hariç olmak üzere, 17 nci maddenin (1) ve (2)
numaralı fıkralarıyla (3) numaralı fıkranın (a) ve (4) numaralı
fıkranın (e) bentlerinde yazılı istisnalar hakkında yukarıdaki
(1) numaralı fıkra hükmü uygulanmaz. (42)
3. İstisnadan vazgeçeceklerin talepleri üzerine, vergi
dairesince, vergi mükellefiyetleri talep tarihinden itibaren
tesis olunur. Bu şekilde mükellef olanlar üç yıl geçmedikçe
mükellefiyetten çıkamazlar. Mükellefler üç yıllık sürenin
bitiminden önce mükellefiyetten çıkma talebinde bulunmadıkları
takdirde mükellefiyet yeniden üç yıl süre ile uzatılmış sayılır
(41) (Değişmeden önceki şekli) :"1.
(3297 sayılı Kanunun 7'nci maddesiyle değişen fıkra)
Vergiden istisna edilen işlemleri yapanlar diledikleri takdirde
ilgili vergi dairesine yazılı olarak müracaatta bulunarak bu
işlemleri dolayısıyla vergiye tabi tutulmalarını talep
edebilirler. Bu talebin mükellefin istisnaya dahil olan
işlemlerinin tamamını kapsaması şarttır. Şu kadar ki;
mükellefiyetin devam edilmekte olan işlemlere şumulü yoktur. "
(42) (Değişmeden önceki şekli) :"2. Ancak,
17'nci maddenin birinci ve ikinci fıkralarıyla üçüncü fıkranın
(a) ve 4'üncü fıkranın (e) bentlerinde yazılı istisnalar
hakkında yukarıdaki birinci fıkra hükmü uygulanmaz. "
|
İstisnaların Sınırı
Madde 19-
1. Diğer kanunlardaki vergi muaflık ve istisna hükümleri bu vergi
bakımından geçersizdir. Katma değer vergisine ilişkin istisna ve
muafiyetler ancak bu Kanuna hüküm eklenmek veya bu Kanunda
değişiklik yapılmak suretiyle düzenlenir.
2. Uluslararası anlaşma hükümleri saklıdır.
|
ÜÇÜNCÜ KISIM
Matrah, Nispet ve İndirim
Birinci Bölüm
Matrah
Teslim ve Hizmet İşlemlerinde Matrah
Madde 20-
1. Teslim ve hizmet işlemlerinde matrah, bu işlemlerin
karşılığını teşkil eden bedeldir.
2. Bedel deyimi, malı teslim alan veya kendisine hizmet
yapılan veyahut bunlar adına hareket edenlerden bu işlemler
karşılığında her ne suretle olursa olsun alınan veya bunlarca
borçlanılan para, mal ve diğer suretlerde sağlanan ve para ile
temsil edilebilen menfaat, hizmet ve değerler toplamını ifade
eder.
3. (4369 sayılı Kanunun 82'nci maddesiyle yürürlükten
kaldırılmıştır. Yürürlük; 1.1.1999)(*)
4. Belli bir tarifeye göre fiyatı tespit edilen işler ile
bedelin biletle tahsil edildiği hallerde tarife ve bilet bedeli
Katma Değer Vergisi dahil edilerek tespit olunur ve vergi
müşteriye ayrıca intikal ettirilmez.
(*) (Değişmeden önceki şekli) 3. Mükellefin
vergiye tabi faaliyetlerinde kullanacağı amortismana tabi menkul
veya gayrimenkul malların imali veya inşası işlemlerinde matrah
bunların Vergi Usul Kanununa göre tespit edilen
değerleridir.
|
İthalatta Matrah
Madde 21-
İthalatta verginin matrahı aşağıda gösterilen unsurların
toplamıdır:
a) İthal edilen malın gümrük vergisi tarhına esas olan
kıymeti, gümrük vergisinin kıymet esasına göre alınmaması veya
malın gümrük vergisinden muaf olması halinde sigorta ve navlun
bedelleri dahil (CIF) değeri, bunun belli olmadığı hallerde
malın gümrükçe tespit edilecek değeri,
b) İthalat sırasında ödenen her türlü vergi, resim, harç ve
paylar,
c) (4369 sayılı Kanunun 81'nci maddesiyle değişen
ibare. Yürürlük; 1.8.1998)(44) Gümrük
beyannamesinin tescil tarihine kadar yapılan (4731
sayılı Kanunun 5/B maddesiyle değişen ibare)diğer
giderler ve ödemelerden vergilendirilmeyenler(45)
ile mal bedeli üzerinden hesaplanan fiyat farkı, kur parkı gibi
ödemeler.
(44) (Değişmeden önceki şekli) c) Fiilî
ithalata kadar yapılan diğer giderler ve ödemeler ile mal bedeli
üzerinden hesaplanan fiyat farkı, kur farkı gibi ödemeler.
(45) (4731 sayılı Kanunun 5/B maddesiyle değişmeden
önceki ibare)diğer giderler ve ödemeler
|
Uluslararası Yük ve Yolcu Taşımalarında Matrah
Madde 22-
İkametgâhı, kanuni merkezi ve iş merkezi Türkiye'de
bulunmayanlar tarafından yabancı ülkeler ile Türkiye arasında
yapılan taşımacılık ile transit taşımacılıkta şahıs ve ton
başına kilometre itibariyle yurt içi emsalleri göz önüne alınmak
suretiyle matrah tespitine Maliye ve Gümrük Bakanlığı
yetkilidir.
|
Özel Matrah Şekilleri
Madde 23-
Özel matrah şekilleri şunlardır:
a) Spor-Toto oyununda ve Millî Piyango dahil her türlü piyangoda,
oyuna ve piyangoya katılma bedeli,
b) At yarışları ve diğer müşterek bahis ve talih oyunlarında bu
yarış ve oyunlara katılma karşılığında alınan bedel ile bunların
icra edildiği mahallere giriş karşılığında alınan bedel,
c) Profesyonel sanatçıların yer aldığı gösteriler ve konserler
ile profesyonel sporcuların katıldığı sportif faaliyetler, maçlar ve
yarışlar ve yarışmalar tertiplenmesi ve gösterilmesinde bunların
icra edildiği mahallere giriş karşılığında alınan bedel ile bu
mahallerde yapılan teslim ve hizmetlerin bedeli,
d) (5904 sayılı Kanunun 15 inci maddesiyle değişen bent.
Yürürlük; 03.07.2009) Gümrük depolarında ve müzayede
mahallerinde yapılan satışlarda kesin satış bedeli ile 5300 sayılı
Tarım Ürünleri Lisanslı Depoculuk Kanunu kapsamında düzenlenen ürün
senetlerinin, senedin temsil ettiği ürünü depodan çekecek olanlara
tesliminde, senedin en son işlem gördüğü borsada oluşan değeri.(*)
e) (3099 sayılı Kanunun 2'inci maddesiyle eklenen bent)
Altından mamül veya altın ihtiva eden ziynet eşyaları ile sikke
altınların teslim ve ithalinde matrah, külçe altın bedeli
düşüldükten sonra kalan miktardır,
f) (3099 sayılı Kanunun 2'inci maddesiyle eklenen bent)
Maliye ve Gümrük Bakanlığı işin mahiyetini gözönünde tutarak özel
matrah şekilleri tespit etmeye yetkilidir.
(*) (Değişmeden önceki şekli) d) Gümrük
depolarında ve müzayede salonlarında yapılan satışlarda kesin satış
bedeli,
|
Matraha Dahil Olan Unsurlar
Madde 24-
Aşağıda yazılı unsurlar matraha dahildir:
a) Teslim alanın gösterdiği yere kadar satıcı tarafından yapılan
taşıma, yükleme ve boşaltma giderleri,
b) Ambalaj giderleri, sigorta, komisyon ve benzeri gider
karşılıkları ile vergi, resim, harç, pay, fon karşılığı gibi
unsurlar,
c) Vade farkı, fiyat farkı, faiz, prim gibi çeşitli gelirler ile
servis ve benzer adlar altında sağlanan hertürlü menfaat, hizmet ve
değerler.
|
Matraha Dahil Olmayan Unsurlar
Madde 25-
Aşağıda yazılı unsurlar matraha dahil değildir:
a) Teslim ve hizmet işlemlerinde fatura ve benzeri vesikalarda
gösterilen ticarî teamüllere uygun miktardaki iskontolar,
b) Hesaplanan katma değer vergisi.
|
Döviz İle Yapılan İşlemler
Madde 26-
Bedelin döviz ile hesaplanması halinde döviz, vergiyi doğuran
olayın meydana geldiği andaki cari kur üzerinden Türk parasına
çevrilir. Cari kuru belli olmayan dövizlerin Türk parasına
çevrilmesine ilişkin esasları Maliye ve Gümrük Bakanlığı belirler.
|
Emsal Bedeli ve Emsal Ücreti
Madde 27-
1. Bedeli bulunmayan veya bilinmeyen işlemler ile bedelin mal,
menfaat, hizmet gibi paradan başka değerler olması halinde matrah
işlemin mahiyetine göre emsal bedeli veya emsal ücretidir.
2. Bedelin emsal bedeline veya emsal ücretine göre açık bir
şekilde düşük olduğu ve bu düşüklüğün mükellefçe haklı bir sebeple
açıklanamadığı hallerde de, matrah olarak emsal bedeli veya emsal
ücreti esas alınır.
3. Emsal bedeli ve emsal ücreti Vergi Usul Kanunu hükümlerine
göre tespit olunur.
4. Katma değer vergisi uygulaması bakımından emsal bedelin
tayininde genel idare giderleri ve genel giderlerden mamule düşen
hissenin bedele katılması mecburidir.
5. Serbest meslek faaliyetleri için ilgili meslek teşekküllerince
tespit edilmiş bir tarife varsa, hizmetin bedeli, bu tarifede
gösterilen ücretten düşük olamaz.
|
İKİNCİ BÖLÜM
ORAN
Oran
Madde 28-
(3505 sayılı Kanunun 23'üncü maddesiyle değişen madde)
Katma değer vergisi oranı, vergiye tabi her bir işlem için % 10'dur.
Bakanlar Kurulu bu oranı, dört katına kadar artırmaya, % 1'e kadar
indirmeye, bu oranlar dahilinde muhtelif mal ve hizmetler ile bazı
malların perakende safhası için farklı vergi oranları tespit etmeye
yetkilidir.(46)
Nispet:(46)
Madde 28 _ (Değişmeden önceki şekli) (3316 sayılı Kanunun
1'inci maddesiyle değişen madde) Katma Değer Vergisinin
nispeti vergiye tabi her işlem için % 10'dur. (87/12469 sayılı
B.K.K. ile % 1, % 3, % 5, % 8, % 15) Bakanlar Kurulu bu nispeti,1.
% 15'e kadar artırmaya, % 5'e kadar indirmeye, bu nispetler
dahilinde muhtelif mal ve hizmetler için farklı vergi nispetleri
tespit etmeye,2. Temel gıda maddeleri, tarım ürünleri ve 10/6/1985
tarihli ve 3226 sayılı Finansal Kiralama Kanununa göre finansal
kiralamaya konu olan malların teslimi ile bu malların kiralanması
işlemleri için ayrı ayrı veya bir arada "0" (sıfır)'a kadar
indirmeye veya kanuni haddine çıkarmaya,Yetkilidir.Bu maddenin
uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Bakanlar Kurulunca tespit
edilir.
Güncel KDV Oranları için tıklayınız.
|
Vergi İndirimi
Madde 29-
1. Mükellefler, yaptıkları vergiye tabi işlemler üzerinden
hesaplanan katma değer vergisinden, bu Kanunda aksine hüküm
olmadıkça, faaliyetlerine ilişkin olarak aşağıdaki vergileri
indirebilirler:
a) Kendilerine yapılan teslim ve hizmetler dolayısıyla
hesaplanarak düzenlenen fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen
katma değer vergisi,
b) İthal olunan mal ve hizmetler dolayısıyla ödenen katma değer
vergisi,
c) (3297 sayılı Kanunun 9'uncu maddesiyle eklenen bent)
Götürü veya telafi edici usulde vergiye tabi mükelleflerden gerçek
usulde vergilendirmeye geçenlerin, çıkarılan envantere göre hesap
dönemi başındaki mallara ait fatura ve benzeri vesikalarda
gösterilen katma değer vergisi,
2. (5035 sayılı Kanunun 9 uncu maddesiyle değişen fıkra;
Geçerlilik: 01.01.2004, Yürürlük: 02.01.2004) Bir
vergilendirme döneminde indirilecek katma değer vergisi toplamı,
mükellefin vergiye tâbi işlemleri dolayısıyla hesaplanan katma değer
vergisi toplamından fazla olduğu takdirde, aradaki fark sonraki
dönemlere devrolunur ve iade edilmez. Şu kadar ki, 28 inci madde
uyarınca Bakanlar Kurulu tarafından vergi nispeti indirilen teslim
ve hizmetlerle ilgili olup teslim ve hizmetin gerçekleştiği
vergilendirme döneminde indirilemeyen ve tutarı Bakanlar Kurulunca
tespit edilecek sınırı aşan vergi, bu mükelleflerin vergi ve sosyal
sigorta prim borçları ile genel ve katma bütçeli idareler ile
belediyelere olan borçlarına ya da döner sermayeli kuruluşlar ile
sermayesinin % 51'i veya daha fazlası kamuya ait olan veya
özelleştirme kapsamında bulunan (5615 Sayılı Kanunun 13 üncü
maddesiyle değişen ibare. Yürürlük:04.04.2007) işletmeler
ile organize sanayi bölgelerinden (47)
temin ettikleri mal ve hizmet bedellerine ilişkin borçlarına
mahsuben ödenir. (5838 sayılı kanunun 12 nci
maddesiyle değişen ibare)Yılı içinde mahsuben iade
edilemeyen vergi izleyen yıl içinde talep edilmesi şartıyla nakden
veya mükellefin yukarıda sayılan borçlarına mahsuben iade edilir.
Bakanlar Kurulu, vergi nispeti indirilen mal ve hizmet grupları ile
sektörler itibarıyla, iade hakkını kısmen veya tamamen ya da
amortismana tabi iktisadi kıymetler dolayısıyla yüklenilen katma
değer vergisi ile sınırlı olmak üzere kaldırmaya; Maliye Bakanlığı,
bu fıkranın uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye
yetkilidir.(*)
3. (3297 sayılı Kanunun 9'uncu maddesiyle eklenen fıkra)
İndirim hakkı vergiyi doğuran olayın vuku bulduğu takvim yılı
aşılmamak şartıyla, ilgili vesikaların kanuni defterlere
kaydedildiği vergilendirme döneminde kullanılabilir.
4. (3297 sayılı Kanunun 9'uncu maddesiyle 3'üncü fıkra
4'üncü fıkra olmuştur.) Maliye ve Gümrük Bakanlığı vergi
indirimi uygulamasında doğabilecek aksaklıkları, vergi
mükerrerliğine ve vergi muafiyetine meydan vermeyecek şekilde, bu
Kanunun ana ilkelerine uygun olarak gidermeye ve indirimle ilgili
usul ve esasları düzenlemeye yetkilidir.
(47) (Değişmeden önceki şekli)
işletmelerden (48)
(değişmeden önceki şekli)
Maliye Bakanlığı bu fıkranın
uygulanmasına ilişkin usul ve esasları tespit etmeye yetkilidir.(+)
(+) (Değişmeden önceki
şekli) 2.
(5035 sayılı Kanunun 9 uncu maddesiyle değişen fıkra; Geçerlilik:
01.01.2004, Yürürlük: 02.01.2004) Bir vergilendirme
döneminde indirilecek katma değer vergisi toplamı, mükellefin
vergiye tâbi işlemleri dolayısıyla hesaplanan katma değer vergisi
toplamından fazla olduğu takdirde, aradaki fark sonraki dönemlere
devrolunur ve iade edilmez. Şu kadar ki, 28 inci madde uyarınca
Bakanlar Kurulu tarafından vergi nispeti indirilen teslim ve
hizmetlerle ilgili olup teslim ve hizmetin gerçekleştiği
vergilendirme döneminde indirilemeyen ve tutarı Bakanlar Kurulunca
tespit edilecek sınırı aşan vergi, bu mükelleflerin vergi ve sosyal
sigorta prim borçları ile genel ve katma bütçeli idareler ile
belediyelere olan borçlarına ya da döner sermayeli kuruluşlar ile
sermayesinin % 51'i veya daha fazlası kamuya ait olan veya
özelleştirme kapsamında bulunan (5615 Sayılı Kanunun 13 üncü
maddesiyle değişen ibare. Yürürlük:04.04.2007) işletmeler
ile organize sanayi bölgelerinden (46)
temin ettikleri mal ve hizmet bedellerine ilişkin borçlarına
mahsuben ödenir. Yılı içinde mahsuben iade edilemeyen vergi nakden
iade edilir. Maliye Bakanlığı bu fıkranın uygulanmasına ilişkin usul
ve esasları tespit etmeye yetkilidir.(++)
(++)(Değişmeden önceki şekli)
2. (3297 sayılı Kanunun 9'uncu maddesiyle
değişen fıkra) Bir vergilendirme döneminde indirilecek
katma değer vergisi toplamı, mükellefin vergiye tabi işlemleri
dolayısıyla hesaplanan katma değer vergisi toplamından fazla olduğu
takdirde, aradaki fark sonraki dönemlere devrolunur ve iade edilmez.
(4369 sayılı Kanunun 61'inci maddesiyle değişen cümle.
Yürürlük; 1.1.1999) Şu kadar ki, 28 inci madde uyarınca
Bakanlar Kurulu tarafından vergi nispeti indirilen teslim ve
hizmetlerle ilgili olup yılı içerisinde indirilemeyen ve tutarı
Bakanlar Kurulunca tespit edilecek sınırı aşan vergi iade olunur.
Maliye Bakanlığı bu fıkranın uygulanmasına ilişkin usul ve esasları
tespit etmeye yetkilidir.(+++)(+++)(Değişmeden
önceki şekli)
(3297 sayılı Kanunun 9'uncu maddesiyle değişen fıkra) Bir
vergilendirme döneminde indirilecek katma değer vergisi toplamı,
mükellefin vergiye tabi işlemleri dolayısıyla hesaplanan katma değer
vergisi toplamından fazla olduğu takdirde, aradaki fark sonraki
dönemlere devrolunur ve iade edilmez. (4369 sayılı Kanunun
61'inci maddesiyle değişen cümle. Yürürlük; 1.1.1999) Şu
kadar ki, 28 inci madde uyarınca Bakanlar Kurulu tarafından vergi
nispeti indirilen teslim ve hizmetlerle ilgili olup yılı içerisinde
indirilemeyen ve tutarı Bakanlar Kurulunca tespit edilecek sınırı
aşan vergi iade olunur. Maliye Bakanlığı bu fıkranın uygulanmasına
ilişkin usul ve esasları tespit etmeye yetkilidir.(++++)
(++++)
(Değişmeden önceki şekli) Şu kadar ki, 28 inci madde uyarınca
Bakanlar Kurulu tarafından vergi nispeti indirilen sadece temel gıda
maddeleri ile ilgili olup indirilemeyen vergi iade olunur.
(*) Değişmeden önceki ibare : Yılı içinde
mahsuben iade edilemeyen vergi nakden iade edilir.(5766
sayılı Kanunun 12/c maddesiyle değişen cümle Yürürlük; 06.06.2008)
Bakanlar Kurulu, vergi nispeti indirilen mal ve hizmet grupları ile
sektörler itibarıyla, amortismana tabi iktisadi kıymetler
dolayısıyla yüklenilen katma değer vergisinin iade hakkını
kaldırmaya; Maliye Bakanlığı, bu fıkranın uygulanmasına ilişkin usul
ve esasları belirlemeye yetkilidir. (48)
|
İndirilemeyecek Katma Değer Vergisi
Madde 30-
Aşağıdaki vergiler mükellefin vergiye tabi işlemleri
üzerinden hesaplanan katma değer vergisinden indirilemez:
a) Vergiye tabi olmayan veya vergiden istisna edilmiş bulunan
malların teslimi ve hizmet ifası ile ilgili alış vesikalarında
gösterilen veya bu mal ve hizmetlerin maliyetleri içinde yer
alan katma değer vergisi,
b) (3297 sayılı Kanunun 10'uncu maddesiyle değişen
bent) Faaliyetleri kısmen veya tamamen binek
otomobillerinin kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi
olanların bu amaçla kullandıkları hariç olmak üzere işletmelere
ait binek otomobillerinin alış vesikalarında gösterilen katma
değer vergisi,
c) (5228 sayılı Kanunun 17 nci maddesiyle değişen
bent. Yürürlük: 1.12.2003 tarihinden geçerli olmak üzere
31.7.2004) Deprem, sel felaketi ve Maliye Bakanlığının
yangın sebebiyle mücbir sebep ilân ettiği yerlerdeki yangın
sonucu zayi olanlar hariç olmak üzere, zayi olan mallara ait
katma değer vergisi, (49)
d) Gelir ve Kurumlar Vergisi kanunlarına
göre kazancın tespitinde indirimi kabul edilmeyen giderler
dolayısıyla ödenen katma değer vergisi.
(49) (Değişmeden önceki şekli)
(4503 sayılı Kanunun 3'üncü maddesiyle değişen bent. Yürürlük:
5.2.2000) c) Deprem
veya sel felaketi nedeniyle zayi olanlar hariç olmak üzere zayi
olan mallara ait katma değer vergisi. (4503 sayılı
Kanunla değişmeden önceki şekli) c) Zayi olan malların
alış vesikalarında gösterilen katma değer vergisi,
|
Amortismana Tabi İktisadî Kıymetlere Ait İndirim
Madde 31-
(4369 sayılı Kanunun 82'inci maddesiyle yürürlükten
kaldırılmıştır. Yürürlük; 1.1.1999) (50)
(50) (Değişmeden önceki şekli)
Amortismana tabi iktisadî kıymetlere ait indirim:Madde
31 _ (3297 sayılı Kanunun 11'inci maddesiyle değişen
madde)1. Amortismana tabi iktisadî kıymetlerin katma
değer vergisi, bunların aktife girdiği veya kullanılmaya
başlandığı vergilendirme döneminden itibaren 3 (84/8837 sayılı
BKK ile (1) yıl içinde ve üç eşit miktarda bu bölümdeki esaslar
dairesinde indirim konusu yapılır.2. Yatırımların teşviki
amacıyla sektör veya mal grupları itibariyle Bakanlar Kurulu, bu
süreleri azaltmaya yetkilidir. Ancak, bu iktisadî kıymetlerin en
az üç yıl işletmede kullanılması şarttır. Bu iktisadî
kıymetlerin üç yıldan daha kısa bir süre içinde satılması,
işletmeden çekilmesi, işletme dışı amaçlarla kullanılmaya
başlanılması halinde indirim konusu yapılan vergi düzeltilir.
|
İstisna Edilmiş İşlemlerde İndirim
Madde 32-
Bu kanunun 11, 13, 14, 15 inci maddeleri (5766 sayılı
Kanunun 12 nci maddesi ile eklenen ibare Yürürlük;06.06.2008)
ile 17 nci maddesinin (4) numaralı fıkrasının (s) bendi uyarınca
vergiden istisna edilmiş bulunan işlemlerle ilgili fatura ve benzeri
vesikalarda gösterilen Katma Değer Vergisi, mükellefin vergiye tabi
işlemleri üzerinden hesaplanacak Katma Değer Vergisinden indirilir.
Vergiye tabi işlemlerin mevcut olmaması veya hesaplanan verginin
indirilecek vergiden az olması hallerinde indirilemeyen Katma Değer
Vergisi, Maliye ve Gümrük Bakanlığınca tespit edilecek esaslara göre
bu işlemleri yapanlara iade olunur.
(5228 sayılı Kanunun 60/2 nci maddesiyle fıkra
yürürlükten kaldırılmıştır. Yürürlük:1.8.2004) (51)
(5035 sayılı Kanunun 10 uncu maddesiyle eklenen fıkra.
Yürürlük: 2.1.2004) Maliye Bakanlığı katma değer vergisi
iadesini, hak sahiplerinin vergi ve sosyal sigorta prim borçları ile
genel ve katma bütçeli daireler ile belediyelere olan borçlarına ya
da döner sermayeli kuruluşlar ile sermayesinin % 51'i veya daha
fazlası kamuya ait olan veya özelleştirme kapsamında bulunan
işletmelerden temin ettikleri mal ve hizmet bedellerine ilişkin
borçlarına mahsup suretiyle sınırlayabilir.
(51) (Kaldırılmadan önceki şekli) (5035 sayılı Kanunun 10 uncu
maddesiyle eklenen fıkra. Yürürlük: 2.1.2004)
Şu kadar ki, yurt içi teslimleri ve
ifaları kısmi istisna kapsamına giren mal ve hizmetlerin ihracında
bu madde hükmü uygulanmaz. |
Kısmî Vergi İndirimi
Madde 33-
1. Bu Kanuna göre indirim hakkı tanınan işlemlerle indirim
hakkı tanınmayan işlemlerin bir arada yapılması halinde, fatura
ve benzeri vesikalarda gösterilen Katma Değer Vergisinin ancak
indirim hakkı tanınan işlemlere isabet eden kısmı indirim konusu
yapılır.
2. Kısmî vergi indirimine ilişkin usul ve esasları tespite
Maliye ve Gümrük Bakanlığı yetkilidir.
|
İndirimin Belgelendirilmesi
Madde 34-
1. Yurt içinden sağlanan veya ithal olunan
mal ve hizmetlere ait Katma Değer Vergisi, alış faturası veya
benzeri vesikalar ve gümrük makbuzu üzerinden ayrıca gösterilmek
ve bu vesikalar kanunî defterlere kaydedilmek şartıyla
indirilebilir.
2. Katma Değer Vergisinin fatura ve benzeri vesikalarda
ayrıca gösterilmesine gerek görülmeyen işlemlerde vergi
indiriminin nasıl belgelendirileceği Maliye ve Gümrük
Bakanlığınca tespit olunur.
|
Matrah ve İndirim Miktarlarının Değişmesi
Madde 35-
Malların iade edilmesi, işlemin gerçekleşmemesi, işlemden
vazgeçilmesi veya sair sebeplerle matrahta değişiklik
vukubulduğu hallerde, vergiye tabi işlemleri yapmış olan
mükellef bunlar için borçlandığı vergiyi; bu işlemlere muhatap
olan mükellef ise indirme hakkı bulunan vergiyi değişikliğin
mahiyetine uygun şekilde ve değişikliğin vukubulduğu dönem
içinde düzeltir. Şu kadar ki, iade olunan malların fiilen
işletmeye girmiş olması ve bu girişin defter kayıtları ile
beyannamede gösterilmesi şarttır.
|
Yetki
Madde 36-
Bakanlar Kurulu indirim hakkını kısmen veya tamamen kaldırmaya
veya yeniden koymaya ve bu şekilde indirim hakkı kısıtlanan mal
veya hizmetleri belirlemeye yetkilidir.
|
DÖRDÜNCÜ KISIM
Verginin Tarhı ve Ödenmesi
BİRİNCİ BÖLÜM
Vergilendirme Usulleri
Gerçek Usulde Vergilendirme
Madde 37-
1. Aksine hüküm bulunmadıkça mükellefler gerçek
usulde vergilendirilirler.
|
Götürü Usulde Vergilendirme
Madde 38-
(4369 sayılı Kanunun 82'nci maddesiyle yürürlükten
kaldırılmıştır. Yürürlük; 1.1.1999).(52)
(52) Madde 38 _ (Değişmeden önceki şekli) (4108 sayılı Kanunun
34'üncü maddesiyle değişen madde Yürürlük; 1.1.1996)
1. Gelir Vergisi Kanununa
göre kazançları götürü usulde tespit edilen ticaret ve serbest
meslek erbabı götürü usulde vergilendirilir.2. Bu mükelleflerin
yıllık katma değer vergisi, Gelir Vergisi Kanununa
göre tespit edilen safi kazançlarına, bu Kanunun 28 inci maddesinin
verdiği yetkiye dayanılarak belirlenen genel vergi oranının % 20
eksik olarak uygulanması suretiyle hesaplanır.3. Götürü usulde
vergilendirilen mükelleflerin vergilendirme döneminden bir önceki
takvim yılı içindeki alış ve giderlerine ait her bir fatura ve
benzeri vesikada gösterilen katma değer vergilerinin % 30'u, bu
maddenin ikinci fıkrasına göre hesaplanan katma değer vergisinden
indirilir. İndirimden sonra ödenmesi gereken katma değer vergisi
ikinci fıkraya göre hesaplanan tutarın % 50'sinden az
olamaz.İndirime esas olacak fatura ve benzeri vesikalara ait
bildirimin tarh dönemi içinde vergi dairesine verilmemesi halinde
indirim hakkından yararlanılamaz.Bakanlar Kurulu, iş grupları ve
yöreler itibariyle bu fıkrada yer alan % 30 oranını % 15 ila % 45, %
50 oranını % 25 ila % 75 arasında belirlemeye yetkilidir.4. Bu
maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esasları tespit etmeye Maliye
Bakanlığı yetkilidir.
|
İKİNCİ BÖLÜM
Vergilendirme Dönemi ve Beyan Esası
Vergilendirme Dönemi
Madde 39-
1. Katma Değer Vergisinde vergilendirme dönemi, faaliyet
gösterilen takvim yılının üçer aylık dönemleridir. Ancak, Maliye ve
Gümrük Bakanlığı mükelleflerin yıllık gayri safi hâsılatlarına göre
üç aylık vergilendirme dönemi yerine birer aylık vergilendirme
dönemi tespit etmeye yetkilidir.
2. Aşağıdaki hallerde vergilendirme dönemi:
a) Götürü usulde vergilendirilen mükellefler için bir takvim
yılı,
b) Vergi kesintisi yapmakla sorumlu tutulanlar için bir ay,
c) İthalat, transit ve Türkiye ile yabancı ülkeler arasındaki
taşımacılık işlerinde (4503 sayılı Kanunun 3'üncü maddesiyle
değişen ibare Yürürlük; 5.2.2000) gümrük bölgesine
girildiği veya gümrük bölgesinden çıkıldığı(53)
andır.
3. Maliye ve Gümrük Bakanlığı, mükellefleri gruplar içinde
toplamaya ve gruplar için vergilendirme dönemlerinin başlangıç
aylarını tespit etmeye yetkilidir. Bu takdirde üçer aylık dönemlerin
aynı takvim yılı içinde olması şartı aranmaz.
(53) (Değişmeden önceki ibare) gümrük hattından
geçildiği
|
Beyan Esası
Madde 40-
1. Katma Değer Vergisi, bu Kanunda aksine hüküm bulunmadıkça
mükelleflerin yazılı beyanları üzerine tarholunur.
2. Bu kanunun 9 uncu maddesinde belirtilen hallerde bu beyan,
vergi kesintisi yapmakla sorumlu tutulanlar tarafından yapılır.
3. Herhangi bir vergilendirme döneminde vergiye tabi
işlemleri bulunmayan mükellefler de beyanname vermek
mecburiyetindedirler.
4. İthalatta alınan Katma Değer Vergisi, gümrük giriş
beyannamesindeki beyan üzerine, gümrük giriş beyannamesi
verilmeyen haller ve motorlu kara taşıtları ile Türkiye ile
yabancı ülkeler arasında yapılan yük ve yolcu taşımaları ile
transit taşımalara ait Katma Değer Vergisi mükelleflerin
yapacakları özel beyan üzerine tarholunur. Bu fıkra hükmüne göre
tarhiyata esas alınacak beyannamelerde, vergi matrahının
unsurları ile vergi oranının açıkça gösterilmesi gereklidir.
5. (4108 sayılı Kanunun 35'inci maddesiyle eklenen
fıkra Yürürlük; 2.6.1995) Maliye Bakanlığı, bu Kanunun
17 nci maddesinin 1 inci fıkrasında sayılan kurum ve kuruluşlara
sadece vergiye tabi işlemlerinin bulunduğu dönemler için
beyanname verdirmeye, beyanname yerine kaim olmak üzere işleme
esas olan belgeleri kabul etmeye, bu mükelleflere ait verginin
beyan ve ödeme zamanı ile tahsiline ilişkin usul ve esasları
belirlemeye yetkilidir.(54)
(54)
2. Gelir Vergisi Kanununa göre kazançları götürü usulde tespit
edilen ticaret ve serbest meslek erbabının Katma Değer Vergisi:
bu mükelleflerin her türlü mal ve hizmet alışları ile giderleri
toplamına, kanunî vergi nispetinin % 20 fazla uygulanması ile
bulunacak miktardan, alış ve giderlerine ait belgelerde
gösterilen Katma Değer Vergisinin indirilmesi suretiyle
hesaplanır.
|
Beyanname Verme Zamanı
Madde 41-
1. Mükellefler ve vergi kesintisi yapmakla sorumlu tutulanlar
Katma Değer Vergisi beyannamelerini, vergilendirme dönemini
takibeden ayın (5615 Sayılı Kanunun 10 uncu maddesiyle
değişen ibare. Yürürlük:04.04.2007) yirmidördüncü günü
(55) akşamına kadar ilgili vergi
dairesine vermekle yükümlüdürler.
2. Katma Değer Vergisi beyanının gümrük giriş beyannamesi veya
özel beyanname ile yapılması gerektiği hallerde bu beyannameler
vergi mükellefiyetinin başladığı anda ilgili gümrük idaresine
verilir.
3. (4108 sayılı Kanunun 39'uncu maddesiyle
kaldırılmıştır. Yürürlük: 1.1.1996) (56)
4. (3297 sayılı Kanunun 13'üncü maddesiyle eklenen fıkra)
İşi bırakan mükellefin Katma Değer Vergisi beyannamesi, işin
bırakıldığı tarihi izleyen ayın (5615 sayılı Kanunun 10'uncu
maddesiyle değişen ibare. Yürürlük: 04.04.2007)
yirmidördüncü günü (57) akşamına kadar
verilir.
(55) (Değişmeden önceki şekli) (5035 sayılı Kanunun 48/3-a
maddesiyle değişen ibare.Geçerlilik:01.01.2004; Yürürlük;
01.01.2004)yirminci
günü(+)(+)(4842
sayılı Kanunla değişmeden önceki ibare)
25 inci günü(56) 3.
(Kaldırılmadan önceki şekli)
Götürü usule tabi Katma Değer Vergisi mükellefleri beyannamelerini
Gelir Vergisinin tarh dönemi içerisinde verirler.(57)
(5035 sayılı Kanunun 48/3-a
maddesiyle değişen ibare. Geçerlilik: 01.01.2004, Yürürlük:
02.01.2004) yirminci
günü
(++)(++)(Değişmeden önceki şekli) (4842 sayılı Kanunun 36/3
maddesiyle değişen ibare Yürürlük; 01.01.2004)yirmiüçüncü
günü(+++)(+++)(4842
sayılı Kanunla değişmeden önceki ibare)
25 inci günü
|
Beyannamelerin Şekil ve Muhtevası
Madde 42-
Katma Değer Vergisi beyannamelerinin şekil ve
muhtevası ile gümrük giriş beyannamelerinde Katma Değer
Vergisine ilişkin olarak yer alacak bilgiler Maliye ve Gümrük
Bakanlığınca tespit ve tanzim olunur.
|
Tarh Yeri
Madde 43-
1. Katma Değer Vergisi, mükellefin iş yerinin bulunduğu yer
vergi dairesince tarh olunur.
2. Mükellefin, ayrı ayrı vergi dairelerinin faaliyet
bölgelerinde iş yerleri varsa, Katma Değer Vergisi, Gelir
veya Kurumlar Vergisi yönünden bağlı olduğu vergi
dairesi tarafından tarh olunur.
3. Gayrimenkul teslimlerinde mükellefin istemi halinde, Katma
Değer Vergisi beyan üzerine gayrimenkulün bulunduğu yer vergi
dairesince tarh olunur.
4. İthalde alınan Katma Değer Vergisi ilgili gümrük
idaresince tarh olunur.
5. İkametgâhı, kanunî merkezi ve iş merkezi Türkiye'de
bulunmayanlar tarafından motorlu kara taşıtlarıyla Türkiye ile
yabancı ülkeler arasında yapılan taşımacılık ile transit
taşımacılığa ait Katma Değer Vergisi de, ilgili gümrük
idaresince tarh olunur.
6. Maliye ve Gümrük Bakanlığı, faaliyetin, gereğini göz
önünde tutarak mükellefin müracaatı üzerine veya re'sen tarh
yerini tayin etmeye yetkilidir.
|
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Tarh İşlemleri
Tarhiyatın Muhatabı
Madde 44-
Katma Değer Vergisi, bu vergiyle mükellef gerçek veya
tüzelkişiler adına tarholunur.
Şu kadar ki:
a) Adi ortaklıklarda, verginin ödenmesinden müteselsilen sorumlu
olmak üzere, ortaklardan herhangi biri,
b) Türkiye'de yerleşmiş olmayan gerçek kişiler ile kanunî merkez
veya iş merkezlerinden her ikisi de Türkiye içinde bulunmayan
tüzelkişilerde, bu kanuna göre vergi kesintisi yapmakla sorumlu
kişi; vergi kesintisi yapmakla sorumlu tutulan bir şahsın
bulunamaması halinde, mükellefin Türkiye'deki daimî temsilcisi,
Türkiye'de birden fazla temsilcisinin mevcudiyeti halinde mükellefin
tayin edeceği temsilci; tarhiyat tarihine kadar böyle bir tayin
yapılmamışsa temsilcilerden herhangi birisi, daimî temsilci mevcut
değilse işlemleri mükellef adına yapanlar,
Tarhiyata muhatap tutulurlar.
|
Tarh Zamanı
Madde 45-
Katma Değer Vergisi beyannamenin verildiği günde,
beyanname posta ile gönderilmişse, vergiyi tarh edecek daireye
geldiği tarihi takibeden yedi gün içinde tarhedilir.
|
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Verginin Ödenmesi
Verginin Ödenmesi
Madde 46-
1. Beyanname vermek mecburiyetinde olan mükellefler ile vergi
kesmekle sorumlu tutulanlar, bir vergilendirme dönemine ait
katma değer vergilerini (5035 sayılı Kanunun 48/3-b
maddesiyle değişen ibare. Geçerlilik: 01.01.2004; Yürürlük:
02.01.2004) beyanname verecekleri ayın yirmialtıncı
günü akşamına kadar (58) ödemeye
mecburdurlar.
2. İthalde alınan katma değer vergisi, gümrük vergisi ile
birlikte ve aynı zamanda ödenir.
3. Gümrük vergisine tabi olmayan ithalata ve ikametgâhı,
kanunî merkezi ve iş merkezi yurt dışında bulunanlar tarafından
motorlu kara taşıtlarıyla Türkiye ile yabancı ülkeler arasında
yapılan taşımacılık ile transit taşımacılığa ait Katma Değer
Vergisi, bu işlemlere ait özel beyannamelerin verilme süresi
içinde ödenir.
4. (4108 sayılı Kanunun 36'ncı maddesiyle değişen
bent Yürürlük; 1.1.1996) Beyanname vermek
mecburiyetinde olmayan mükelleflerin Katma Değer Vergisi, tarh
süresi içinde ödenir.(59)
Götürü usulde vergilendirilen mükelleflerin katma değer
vergisi, Gelir Vergisi Kanununun götürü vergilendirmeye ilişkin
usul ve esasları ile vergilendirme dönemine ait hükümleri
çerçevesinde tarh ve tahakkuk ettirilerek, götürü gelir
vergisinin ödeme süreleri içinde ödenir.
5. Maliye ve Gümrük Bakanlığı, işlemin mahiyetini göz önünde
tutarak Katma Değer Vergisinin işlemden önce ödenmiş olması
şartını koymaya yetkilidir.
6.(3946 sayılı Kanunun 38/4 maddesiyle kaldırılan
bent Yürürlük; 1.1.1994) (60)
(58) (Değişmeden önceki şekli)
beyanname verme süresi içinde(59)
(Değişmeden önceki şekli)
4. Beyanname vermek mecburiyetinde olmayan mükelleflerin Katma
Değer Vergisi, tarh süresi içinde ödenir.(60)
(Kaldırılmadan önceki şekli)
6. (3099 sayılı Kanunun 4'üncü maddesiyle eklenen bent)
Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı tarafından verilen teşvik
belgelerinde gösterilen yatırım mallarının ithalinde ödenmesi
gereken Katma Değer Vergisi, bu verginin fiilen indirilmesinin
mümkün olacağı tarihe kadar ertelenir. Bu ertelemede 6183
sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun
süre ve tecil faizi ile ilgili hükümleri uygulanmaz. ?u kadar ki
yatırımın teşvik belgesinde öngörüldüğü şekilde gerçekleşmemesi
halinde ertelenen vergi, tahakkuk ettiği tarihten itibaren
6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun
48 inci maddesine göre tespit olunan ilgili yıllar için geçerli
tecil faizleri % 50 zamlı uygulanmak suretiyle tahsil edilir.
Erteleme süresince zamanaşımı işlemez.
|
Gümrük İdarelerince Alınan Katma Değer Vergisine İlişkin Hükümler
Gümrük Makbuzu
Madde 47-
İthal sırasında alınan Katma Değer Vergisi gümrük makbuzunda
ayrıca gösterilir.
|
Düzeltme İşlemleri
Madde 48-
Bu kanuna göre vergisi ödenmeden veya eksik ödenerek yurda
sokulan eşyaların hiç alınmamış veya eksik alınmış Katma Değer
Vergileri hakkında Gümrük Kanunundaki esaslara göre işlem
yapılır. (5228 sayılı Kanunun 18 inci maddesiyle eklenen
cümle. Yürürlük: 1.1.2004 tarihinden geçerli olmak üzere
31.07.2004) Ancak, indirim hakkı tanınan işlemlere konu
eşyanın serbest dolaşıma girdiği tarihin içinde bulunduğu veya
sonraki vergilendirme dönemlerine ilişkin olarak vergi dairesine
verilen beyannamelere göre ödenen katma değer vergisi (sorumlu
sıfatıyla ödenenler hariç), ithalde hiç ödenmemesi veya eksik
ödenmesi nedeniyle tahsili gereken katma değer vergisinden
düşülür.
(3297 sayılı Kanunun 14'üncü maddesiyle eklenen
fıkra) İthal edilen eşya ile ilgili olarak; katma değer
vergisinden müstesna olduğu halde yanlışlıkla alınan veya fazla
alındığı anlaşılan Katma Değer Vergisi, indirim hakkına sahip
olmayan mükelleflere, Gümrük Kanuna göre iade olunur.
|
Teminatlı işlemler
Madde 49-
Gümrük Kanunu ile diğer kanunlar gereğince gümrük vergisi
teminata bağlanarak işlem gören her türlü madde ve kıymetlere ait
Katma Değer Vergisi de aynı usule tabi tutulur.
(4369 sayılı Kanunun 82'nci maddesiyle 2'nci fıkra
yürürlükten kaldırılmıştır. Yürürlük; 1.8.1998)(61)
(4503 sayılı Kanunun 2'nci maddesiyle eklenen fıkra
Yürürlük; 5.2.2000) İhraç edilecek ürünlerin imalinde
kullanılacak maddelerin ithalinde ödenmesi gereken katma değer
vergisini teminata bağlatmak suretiyle işlem yaptırmaya, teminata
tabi işlemleri tespit etmeye, teminatın türü, şekli ve miktarı ile
uygulamaya ilişkin usul ve esasları belirlemeye Maliye Bakanlığı
yetkilidir.
(61) (Değişmeden önceki şekli) (3986 sayılı Kanunun 14'üncü
maddesiyle eklenen fıkra Yürürlük; 7.5.1994)
Kalkınma planları ve yıllık programlarda belirtilenlerden, Maliye
Bakanlığı ile Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığı tarafından
müştereken belirlenen sektörlere ait olup Hazine ve Dış Ticaret
Müsteşarlığı tarafından verilen teşvik belgelerinde gösterilen
yatırım mallarının ithalinde ödenmesi gereken katma değer vergisi,
bu verginin fiilen indirilmesinin mümkün olacağı tarihe kadar
ertelenir. Bu ertelemede 6183 sayılı Amme Alacaklarının
Tahsil Usulü Hakkında Kanunun süre ve tecil faizi ile
ilgili hükümleri uygulanmaz. ?u kadar ki yatırımın teşvik belgesinde
öngörüldüğü şekilde gerçekleşmemesi halinde ertelenen vergi,
tahakkuk ettiği tarihten itibaren 6183 sayılı Amme
Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 48 inci maddesine
göre tespit olunan ilgili yıllar için geçerli tecil faizleri % 50
zamlı uygulanmak suretiyle tahsil edilir. Erteleme süresince
zamanaşımı işlemez.
|
Muhatap
Madde 50-
1. Gümrükte tarhedilen Katma Değer Vergisi, tarh sırasında
hazır bulunan mükellefe, kanunî temsilcisine, adına hareket eden
komisyoncusu ile gümrük veya geçiş işlemine muhatap olanlara
tebliğ edilir.
2. Bu tebliğ üzerine açılacak davalar için Gümrük Vergisinin
tabi olduğu usul ve esaslar uygulanır.
|
Matrah Farklarına Uygulanacak İşlemler
Madde 51-
Mükelleflerin ithalde beyan ettikleri matrahla
tahakkuk veya inceleme yapanların veyahut teftişe yetkili
kılınanların buldukları matrahlar üzerinden hesaplanan vergi
farkları hakkında Gümrük Kanunu uyarınca Gümrük Vergisindeki
esaslar dairesinde ceza uygulanır.
|
Maktu Vergi
Madde 52-
Gümrük Vergisinin maktuen alındığı hallerde, tek ve maktu tarife,
ithalde alınacak Katma Değer Vergisi de dahil edilmek suretiyle
tespit olunur.
|
BEŞİNCİ KISIM
Usul Hükümleri
Fatura ve Benzeri Vesika Düzenlenmesi
Madde 53-
Bu Kanunda geçen fatura ve benzeri vesikalar tabiri Vergi Usul
Kanununda düzenlenen vesikaları ifade eder.
|
Kayıt Düzeni
Madde 54-
1. Katma Değer Vergisi mükellefleri, tutulması mecburî defter
kayıtlarını bu verginin hesaplanmasına ve kontrolüne imkân
verecek şekilde düzenlerler.
Bu kayıtlarda en az aşağıdaki hususların açıkça gösterilmesi
şarttır:
a) Vergi konusu işlemlerin mahiyeti, vergisiz tutarları,
hesaplanan vergi, indirilebilir vergi miktarları,
b) Vergiden istisna edilen işlemlerin, indirim hakkı tanınan
ve tanınmayanlara göre mahiyeti ve ayırımı ile hesaplanan
indirilebilir vergi miktarı,
c) İndirim konusu yapılamayacak işlemlerin niteliği ve bu
işlemlerle ilgili vergi miktarları,
d) Matrah ve indirim miktarlarındaki değişmelerle, ödenen,
terkin edilen ve iade olunan vergiler.
2. Emtia üzerine iş yapanlar, emtia envanterinde veya
envanter defterinde, hesap dönemi sonunda mevcut emtiayı Katma
Değer Vergisine tabi olan ve olmayanlar itibariyle tefrik edip
göstermeye mecburdurlar.
|
Vergi Teminatı
Madde 55-
Mükelleflerin fabrika, imalathane, ticarethane, şube satış
mağazası ve depolarında mevcut ilk madde, yarı mamul ve mamul
madde stokları, üçüncü şahıslara satılmış veya rehnedilmiş olsa
dahi, Katma Değer Vergisi ile zam ve cezaların teminatı hükmünde
olup, bedellerinden ilk önce sözü edilen hazine alacağı tahsil
olunur.
|
ALTINCI KISIM
Çeşitli Hükümler
Asgarî Randıman Oranları ve Birim Satış Bedelleri
Madde 56-
1. Maliye ve Gümrük Bakanlığı; imal ve inşa işlerinde, hammadde,
yardımcı madde, enerji, işçilik ve benzeri ölçüleri esas alarak
belli iş ve sanat kolları itibariyle asgarî randıman oranları tespit
etmeye, alım-satım ve hizmet işlerinde ise asgarî birim satış
bedellerini belirlemeye yetkilidir.
2. Mükelleflerin Katma Değer Vergisi, bu oranlara ve birim satış
bedellerine göre hesaplanacak Katma Değer Vergisinden aşağı olamaz.
|
Verginin Etikette Gösterilme Mecburiyeti
Madde 57-
1. Perakende satışı yapılan mallara ait etiketlerde, Katma Değer
Vergisinin satış fiyatına dahil olup olmadığı açıkça belirtilir.
Vergi satış fiyatından hariç ise bunun miktarı ayrıca gösterilir.
2. Katma Değer Vergisinin fatura ve benzeri vesikalarda ayrıca
gösterilmesine gerek görülmeyen işlemlerde yukarıdaki hüküm
uygulanmaz.
|
Verginin Gider Kaydedilemeyeceği
Madde 58-
Mükellefin vergiye tabi işlemleri üzerinden hesaplanan Katma
Değer Vergisi ile mükellefçe indirilebilecek Katma Değer
Vergisi, Gelir ve Kurumlar Vergisi matrahlarının tespitinde
gider olarak kabul edilmez.
|
Kanunların Uygulama Alanı
Madde 59-
Bu Kanunla yürürlükten kaldırılan vergilerle ilgili olarak
Vergi Usul Kanunu ile diğer Kanunlarda yer alan ve bu Kanuna
aykırı olmayan hükümler; Katma Değer Vergisi bakımından da
geçerli sayılır.
|
Ek Vergi
Madde 60-
(4760 sayılı Kanunun 18 inci maddesi ile 1.8.2002
tarihinden geçerli olmak üzere yürürlükten kaldırılmıştır.)
(62)
(62) (4760 sayılı Kanunla
kaldırılmadan önceki şekli )Madde
60 1. Aşağıda
yazılı malların ithali veya imalatçıları tarafından teslimi
hizalarında gösterilen nispetlerde ek vergiye tabidir.
a) Tütün mamülleri (sigara, puro,
pipo tütünleri, kıyılmış tütün, enfiye, tömbeki ve benzeri)
(95/7613 sayılı B.K.K. ile % 100 Yürürlük; 30.12.1995
Geçerlilik: 1.1.1996) b) Her türlü alkollü içkiler (Tabiî
köpüren şarap ile vermut ve kınakına şarabı dahil, sair şarap ve
bira hariç) (7613 sayılı B.K.K. ile % 100 Yürürlük; 30.12.1995
Geçerlilik: 1.1.1996) % 50 c) Sair şaraplar ve bira %
15 d) (3297 sayılı Kanunun 15'inci maddesiyle değişen
bent) Her türlü alkolsüz içkiler (sade gazoz, meyvalı gazoz ve
meyva suları hariç) % 10 e) (3297 sayılı
Kanunun 15'inci maddesiyle eklenen bent) Her türlü
ispirtolar ve füzel yağı % 50 f) (3297 sayılı Kanunun
15'inci maddesiyle eklenen bent) Oyun kâğıtları
(çocuklara mahsus oyuncak kâğıtlar hariç) % 60 g) (3297
sayılı Kanunun 15'inci maddesiyle eklenen bent) Röntgen
filmleri % 60 2. (3238 sayılı Kanunun 16'ıncı maddesiyle değişen
fıkra) Ek Verginin matrahı, Katma Değer Vergisi matrahını
oluşturan unsurlardan teşekkül eder. Şu kadar ki Savunma Sanayii
Destekleme Fonuna gönderilecek miktarlar matraha dahil edilmez.
3. Ek verginin tarh, tahakkuk ve ödenmesi ile vergilendirmeye
ilişkin diğer hususlar hakkında bu Kanun hükümleri uygulanır. 4.
Ek vergi Katma Değer Vergisinden indirilemez. 5. Mükellefler
satış faturalarında ek vergiyi ayrıca göstermeye mecburdurlar.
İthal sırasında ödenen ek vergi ise, gümrük makbuzlarında ayrıca
gösterilir. 6. (3099 sayılı Kanunun 6'ıncı maddesiyle
değişen fıkra) Ek vergiye tabi malların vergi
nispetlerinin herbirini ayrı ayrı üç katına kadar artırmaya veya
sıfıra kadar indirmeye ve tekrar kanunî seviyelerine getirmeye
Bakanlar Kurulu yetkilidir. 7. Bu maddenin 1 numaralı fıkrasının
(a) ve (b) bentlerine göre alınan ek verginin % 30'u ile (c) ve
(d) bentlerine göre alınan ek verginin % 100'ü tahsilini takip
eden ay içinde Toplu Konut Fonuna gelir olarak aktarılır. Bu
konudaki usul ve esaslar Maliye ve Gümrük Bakanlığı tarafından
tespit edilir. 8. (3297 sayılı Kanunun 15'inci
maddesiyle eklenen fıkra) Bu maddenin 1 numaralı
fıkrasının (f) ve (g) bentleri gereğince bir ay içerisinde
tahsil edilen ek verginin % 75'i ertesi ayın sonuna kadar
Türkiye Kızılay Derneği Genel Müdürlüğüne aktarılır. Türkiye
Kızılay Derneği Genel Müdürlüğü vergi hasılatını kayıtlarında ve
netice hesaplarında göstermek zorundadır.
|
BİRİNCİ BÖLÜM
Kaldırılan Hükümler
Kaldırılan Hükümler
Madde 61-
a) 6802 Sayılı Gider Vergileri Kanunu (Banka ve sigorta
muameleleri vergilerine ilişkin hükümleri hariç),
b) 2456 sayılı İşletme Vergisi Kanunu,
c) 1318 sayılı Finansman Kanununun Spor-Toto Vergisine ilişkin
hükümleri,
d) 6747 sayılı Kanunun Şeker İstihlak Vergisine ilişkin
hükümleri,
Yürürlükten kaldırılmıştır.
|
İKİNCİ BÖLÜM
Geçiş Hükümleri
Telafi Edici Vergilendirme Usulü:
Gecici Madde 1-
1. Maliye ve Gümrük Bakanlığı perakende mal satışı ile
uğraşan mükelleflerden belirleyeceği iş gruplarına veya
sektörlere dahil olanları telafi edici vergilendirme usulüyle
vergilendirmeye yetkilidir.
2. (3099 sayılı Kanunun 6'ncı maddesiyle değişen
bent) Telafi edici vergilendirme usulünde Katma Değer
Vergisi, mal alış bedellerine mal alışları sırasında, kanuni
vergi nispetinin % 30 fazlası tutarındaki nihai vergi nispeti
uygulanmak suretiyle hesaplanır.
3. Bu usule tabi mükellefler, mal ve hizmet satışları
dolayısıyla, Katma Değer Vergisi uygulamazlar. Bu mükelleflerden
mal ve hizmet satın alanların, bu alışları için vergi indirimi
hakları yoktur.
4. Bu usule tabi tutulan mükellefler diledikleri takdirde,
genel esaslara göre Katma Değer Vergisine tabi tutulurlar.
5. Bu usul, Kanunun yürürlük tarihinden sonra gelen 10 yıl
süre ile uygulanabilir.
|
Gecici Madde 2-
1. Bu kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce fatura veya benzeri
belge düzenlenmiş veya ödeme yapılmış olmakla beraber, bu belge veya
ödeme ile ilgili işlemler Kanunun yürürlüğünden sonra yapılmış ise,
işlemin tamamı hakkında bu Kanun hükümleri uygulanır.
2. Birden fazla takvim yılına sirayet eden her türlü inşaat ve
taahhüt işlerinin, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra ifa
edilen kısmı, Maliye ve Gümrük Bakanlığınca tespit olunacak usul ve
esaslara göre vergiye tabi tutulur.
|
Gecici Madde 3-
Bu Kanunun yürürlüğünden önce yapılmış olup, yürürlükten sonraki
döneme de sirayet eden kiralama sözleşmelerinde, kira bedeli peşin
tahsil edilmiş olsa bile, Kanunun yürürlük tarihinden sonraki süreye
isabet eden kira bedeli Katma Değer Vergisine tabidir. Bu süreye ait
kira bedelinin Kanunun yürürlüğünden önce tahsil edilmiş olması
halinde, bu bedele ait Katma Değer Vergisinin ne şekilde ödeneceği
Maliye ve Gümrük Bakanlığınca tespit edilir.
|
Gecici Madde 4-
1. Bu Kanuna göre teslim veya ithali Katma Değer Vergisine
tabi olan ve stok mal olarak beyan edilmiş olan mallara ait veya
bünyelerinde yer alan İstihsal Vergisi bu malların teslimini
takibeden ilk vergilendirme döneminde ödenecek Katma Değer
Vergisinden indirilir.
2. Bu maddeye göre yapılacak indirime ait usul ve esaslarla;
stok beyannamesinin zamanına, şekil ve muhtevasına ilişkin
esaslar Maliye ve Gümrük Bakanlığı tarafından tayin olunur.
|
Gecici Madde 5-
1. Katma Değer Vergisi hazırlık ve uygulamasıyla ilgili
harcamaları yapmak üzere 1985 yılından başlamak üzere (3571
sayılı Kanunun 10'uncu maddesiyle değişen süre) 10 yıl
süreyle(63) Bütçe Kanunlarının Maliye ve
Gümrük Bakanlığına ait (A) cetvelinin 112 kod numaralı "Devlet
Gelirlerine İlişkin Hizmetler Yönetim-Uygulama, Denetim ve Yargı
Hizmetleri" programında yer alan toplam ödeneklerin her yıl için %
30'una kadar kısmını bir fonda toplamaya ve her harcama kaleminden
ne kadarının fona aktarılacağını belirlemeye, Maliye ve Gümrük
Bakanı yetkilidir.
2. Bu fondan; bina satın alınarak veya kiralanarak yeni vergi
dairelerinin kurulması, vergi dairelerinin döşenmesi, mekanizasyon,
basılı kâğıtların hazırlanması ve diğer uygulama hizmetleri ile
eğitim ve tanıtma çalışmaları yapılmasına ilişkin her türlü
harcamalar, 1050 ve 2886 sayılı Kanunlara, 121 sayılı Kanun Hükmünde
Kararname ve eklerine, 832 sayılı Kanunun 30-37 nci maddelerinde yer
alan vize hükümlerine tabi olmadan yapılır.
3. Fonun kullanılmasına ilişkin hizmetlerde görevlendirilen
personele, Bütçe Kanunları ve diğer mevzuatla sınırlı olmaksızın
fazla mesai ve yolluk ödenmesine ve bu hizmetlerde çalıştırılmak
üzere geçici personel istihdamına Maliye ve Gümrük Bakanlığı
yetkilidir.
4. Katma Değer Vergisi ile ilgili basılı kâğıtların basım,
depolama ve dağıtım hizmetleri Gelirler Genel Müdürlüğü tarafından
yürütülür.
(63) (Değişmeden önceki şekli)
(3336 sayılı Kanunun 2'inci maddesiyle değişen süre) "6 yıl süreyle" |
Gecici Madde 6-
(3336 sayılı Kanunun 1'inci maddesiyle eklenen madde)
Tam mükellefiyete tabi kurumların 1987, 1988 ve 1989 yıllarında
5422 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun Geçici 10 uncu maddesi
kapsamındaki Gayrimenkul teslimleri vergiden müstesnadır.
Bu şekilde teslim edilen gayrimenkullerin iktisabında
yüklenilen ve indirilemeyen Katma Değer Vergisi, Kurumlar
Vergisi matrahının tespitinde gider olarak kabul edilir.
Şu kadar ki; vadeli satış nedeniyle kazancın tamamının,
teslimi takip eden takvim yılı başından itibaren 2 yıl
içerisinde ödenmiş sermayeye dönüştürülmemesi halinde,
gayrimenkulün satış bedelinden ödenmiş sermayeye dönüşen kısım
düşüldükten sonra kalan miktar üzerinden, teslimin yapıldığı
tarihteki Katma Değer Vergisi nispetine göre hesaplanacak Katma
Değer Vergisi, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü
Hakkında Kanun hükümlerine göre, teslim dolayısıyla oluşan
vadeden itibaren gecikme zammı ile birlikte tahsil edilir.
|
Gecici Madde 7-
(3393 sayılı Kanunun 3 üncü maddesiyle eklenen madde)
Plaka tahdidi uygulanan illerde Bakanlar Kurulu Kararı ile yetkili
kılınan trafik komisyonlarınca yapılan ticarî plaka satışları,
31.12.1987 tarihine kadar Katma Değer Vergisinden müstesnadır.
|
Gecici Madde 8-
(3393 sayılı Kanunun 4 üncü maddesiyle eklenen madde) Net alanı
150 m2'ye kadar konutların teslimi ile konutyapı kooperatiflerine
yapılan inşaat taahhüt işleri, (4134 sayılı Kanunun 1 inci maddesi
ile değişen tarih) 31.12.1997(+) (Değişmeden önceki tarih)
31.12.1995.
(+)(3858 sayılı kanunun 1'nci maddesi ile değişmeden
önceki tarihler) 31.12.1992) tarihine kadar katma değer
vergisinden müstesnadır.
|
Gecici Madde 9-
(3505 sayılı Kanunun geçici 3 üncü maddesiyle eklenen
madde) Sadece 150 m2'yi aşmayan konutlar için yapılan
inşaat taahhüt işlerine münhasır olmak üzere, Kanunla kurulmuş
sosyal güvenlik kuruluşları ile belediyelere yapılan inşaat
taahhüt işleri (4134 sayılı kanunun 1 nci maddesi ile
değişen tarih) 31.12.1997 tarihine kadar Katma Değer
Vergisinden müstesnadır.
|
Gecici Madde 10-
(4684 sayılı Kanunun 19/B maddesiyle değişen fıkra
Yürürlük; 03.07.2001) 5422 sayılı Kurumlar Vergisi
Kanununun (4444 sayılı Kanunun 13/B maddesiyle değişen
ibare)geçici 28 inci maddesi(64),
ile geçici 29 uncu maddesinin birinci fıkrasının (6) ve (7)
numaralı bentleri kapsamındaki teslimler vergiden müstesnadır.
(65)
Bu şekilde teslim edilen kıymetlerin iktisabında yüklenilen
ve teslimin yapıldığı dönemde indirilemeyen katma değer vergisi,
bu hesap dönemine ait kurumlar vergisi matrahının tespitinde
gider olarak kabul edilir.
Şu kadar ki; satış nedeniyle oluşan kazancın tamamının,
teslimi takip eden hesap dönemi başından itibaren ikinci hesap
dönemi sonuna kadar ödenmiş sermayeye dönüştürülmemesi halinde,
satıştan doğan kazancın ödenmiş sermayeye dönüşmeyen kısmına ait
katma değer vergisi, teslimin yapıldığı tarihteki katma değer
vergisi nispetine göre hesaplanarak 213 sayılı Vergi Usul Kanunu
hükümlerine göre tarh edilir.
(64) (4444 sayılı Kanunla
değiştirilmeden önceki ibare)
Geçici 23 üncü maddesi
(65) (4684 sayılı Kanunla
değiştirilmeden önceki fıkra)
(4108 sayılı Kanunun 37'inci maddesiyle eklenen geçici
madde Yürürlük; 1.1.1996) Tam mükellefiyete tabi
kurumların 5422 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun
(4444 sayılı Kanunun 13/B maddesiyle değiştirilen ibare
Yürürlük; 1.1.1999) Geçici 28 inci maddesi kapsamındaki
teslimleri vergiden müstesnadır.
|
Gecici Madde 11-
(4108 sayılı Kanunun 37'inci maddesiyle eklenen geçici madde
Yürürlük; 1.1.1996) Götürü usule tabi mükelleflerden 1995
vergilendirme dönemine ait katma değer vergisi aranmaz.
|
Gecici Madde 12-
(4108 sayılı Kanunun 37'inci maddesiyle eklenen
geçici madde Yürürlük; 1.1.1996) 4046 sayılı Kanunun 1
inci maddesinin (A) fıkrası ile özelleştirme kapsamına alınan
iktisadi kıymetlerin aynı Kanun hükümleri çerçevesinde teslim ve
kiralanması işlemleri vergiden müstesnadır. Bu kapsamda istisna
edilen işlemler bakımından Katma Değer Vergisi Kanununun 30 uncu
maddesinin (a) bendi hükmü uygulanmaz.
|
Gecici Madde 13-
(4369 sayılı Kanunun 62'nci maddesiyle
eklenen geçici madde. Yürürlük; 29.7.1998) Gelir Vergisi
Kanununa eklenen Geçici 48 inci madde uyarınca beyan edilen makina
teçhizat ve demirbaşların bedeli üzerinden % 10 oranı, genel ve
yükseltilmiş orana tabi emtianın bedeli üzerinden % 10 oranı, diğer
emtianın bedeli üzerinden bu emtianın tabi olduğu oranların yarısı
esas alınarak katma değer vergisi hesaplanır ve ayrı bir beyanname
ile sorumlu sıfatıyla beyan edilerek ödenir. Makina, teçhizat ve
demirbaşlar üzerinden ödenen bu vergi hesaplanan katma değer
vergisinden indirilemez. Emtia üzerinden ödenen vergi genel esaslara
göre indirilir. Bu emtia, makina, teçhizat ve demirbaşlar için Katma
Değer Vergisi Kanununun 9'uncu maddesinin 2 numaralı fıkrası hükmü
uygulanmaz.
|
Gecici Madde 14-
(4369 sayılı Kanunun 62'nci maddesiyle eklenen geçici
madde. Yürürlük; 1.8.1998) Bu Kanunun yayımlandığı tarihe
kadar alınan yatırım teşvik belgelerinde yer alan yatırım
mallarından, makina ve teçhizat niteliği taşımayanlar için Katma
Değer Vergisi Kanununun bu Kanunla kaldırılan 49 uncu maddesinin
ikinci fıkrası hükmü uygulanır.
|
Gecici Madde 15-
(4369 sayılı Kanunun 62'nci maddesiyle eklenen geçici
madde. Yürürlük; 1.1.1998 tarihinden geçerli olmak üzere 29.7.1998
tarihinde) Bu Kanunun yayımlandığı tarihten önce bina
inşaat ruhsatı alınmış olan inşaatlara ilişkin olarak;
a) Konut yapı kooperatiflerine yapılan inşaat taahhüt işleri,
b) Sadece 150 m2'yi aşmayan konutlara münhasır olmak üzere
kanunla kurulmuş sosyal güvenlik kuruluşları ve belediyelere yapılan
inşaat taahhüt işleri,
Katma değer vergisinden müstesnadır.
|
Gecici Madde 16-
(4369 sayılı Kanunun 62'nci maddesiyle eklenen geçici
madde. Yürürlük; 1.1.1999) Katma Değer Vergisi
Kanununun 28 inci maddesi uyarınca Bakanlar Kurulu tarafından
vergi nispeti indirilen teslim ve hizmetlerle ilgili olup bu
Kanunun yayımını izleyen ayın sonuna kadar indirilemeyen vergi
tutarı gelir veya kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider
olarak dikkate alınabilir. Gider olarak yazılan bu vergi tutarı
indirim konusu yapılamaz. Temel gıda maddeleri ile ilgili
olanlar hariç olmak üzere gider yazılmayan vergi tutarı iade
edilmez.
|
Gecici Madde 17-
(4369 sayılı Kanunun 62'nci maddesiyle eklenen geçici
madde. Yürürlük; 29.7.1998) Dahilde işleme ve geçici kabul
rejimi kapsamında ihraç edilecek malların üretiminde kullanılacak
maddelerin (6111 Sayılı Kanunla değiştirilen ibare Yürürlük;
25.02.2011, Geçerlilik; 31/12/2010)(5838 sayılı kanunla değişen
ibare)31/12/2015(**) tarihine kadar
tesliminde Katma Değer Vergisi Kanununun 11 inci maddesinin 1
numaralı fıkrasının (c) bendi hükümlerine göre, bölgeler, sektörler
veya mal grupları itibariyle işlem yaptırmaya Bakanlar Kurulu
yetkilidir. Bu maddenin uygulanmasında ihracat süresi olarak anılan
bentteki süre yerine bu rejimlerle öngörülen süreler esas alınır.
İhracatın şartlara uygun olarak gerçekleştirilmemesi halinde
zamanında alınmayan vergi, vergi ziyaı cezası uygulanarak gecikme
faizi ile birlikte alıcıdan tahsil edilir.
(*) Değişmeden önceki ibare: 31/12/2008
(**) (6111 sayılı Kanunla değişmeden önceki ibare) (5838
sayılı kanunla değişen ibare)31/12/2010(*)
|
(4842 sayılı Kanunun 24'üncü maddesiyle eklenen geçici madde)
Gecici Madde 18-
(4842 sayılı Kanunun 24'üncü maddesiyle
eklenen geçici madde Yürürlük; 24.04.2003) Bu Kanunun
13 üncü maddesinin (d) bendi hükmü, teşvik belgesine sahip katma
değer vergisi mükellefiyeti bulunmayanlara bu maddenin yürürlüğe
girdiği tarihe kadar belge kapsamında yapılan makine ve teçhizat
teslimlerinde de uygulanır.
|
(4842 sayılı Kanunun 24'üncü maddesiyle eklenen geçici madde)
Gecici Madde 19-
(5228 sayılı Kanunun 19 uncu maddesiyle değişen
geçici madde. Yürürlük: 1.6.2004 tarihinden geçerli olmak üzere
31.7.2004) Türkiye'nin taraf olduğu uluslararası anlaşmalar
çerçevesinde Türkiye'de gerçekleştirilecek toplantıları
düzenleyenlere bu amaçla yapılacak teslim ve hizmetler ile bu
toplantılara katılan yabancı heyetlerin konaklamaları ve bunlara
görevlerinin ifası kapsamında yapılacak teslim ve hizmetler
31.12.2005 tarihine kadar katma değer vergisinden müstesnadır.
Bu kapsamda teslim edilen mal ve hizmetler için
yüklenilen vergiler, vergiye tâbi işlemler nedeniyle hesaplanan
vergiden indirilir. İndirimle giderilemeyen vergiler iade
edilmez. Bakanlar Kurulu, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun
232 nci maddesinde yer alan ve ilgili yılda
uygulanmakta olan haddi, istisna uygulamasında asgari tutar
olarak belirlemeye ve belirlenen bu tutarı iki katına kadar
artırmaya, sıfıra kadar indirmeye yetkilidir.
Maliye Bakanlığı, toplantılara ilişkin teslim ve
hizmetleri tanımlamaya, istisnaya ilişkin usul ve esasları
belirlemeye yetkilidir. (66)
(66) (Değişmeden
önceki şekli) (4842 sayılı Kanunun 24'üncü maddesiyle eklenen
geçici madde. Yürürlük: 24.4.2003) Asya Kalkınma
Bankasının 2003 yılında ülkemizde yapılacak yıllık
toplantılarıyla ilgili olarak bu bankaya ve temsilcilerine
yapılacak teslim ve hizmetler katma değer vergisinden
müstesnadır. Toplantıya ilişkin teslim ve hizmetleri
tanımlamaya, istisna uygulanacak miktara ilişkin alt sınır
belirlemeye Maliye Bakanlığı yetkilidir. Bu kapsamda teslim
edilen mal ve hizmetler için yüklenilen vergiler, vergiye tâbi
işlemler nedeniyle hesaplanan vergiden indirilir. İndirimle
giderilemeyen vergiler iade edilmez.
|
Gecici Madde 20-
(5035 sayılı Kanunun 11 inci maddesiyle eklenen geçici madde;
Geçerlilik: 01.01.2004; Yürürlük: 02.01.2004) 1. 4691 sayılı
Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanununa göre teknoloji
geliştirme bölgesinde faaliyette bulunan girişimcilerin
kazançlarının gelir veya kurumlar vergisinden istisna bulunduğu
süre içinde münhasıran bu bölgelerde ürettikleri ve sistem
yönetimi, veri yönetimi, iş uygulamaları, sektörel, internet,
mobil ve askeri komuta kontrol uygulama yazılımı şeklindeki
teslim ve hizmetleri katma değer vergisinden müstesnadır.
Maliye Bakanlığı; program ve lisans türleri itibarıyla
istisnadan yararlanılacak bedele ilişkin olarak asgari sınır
belirlemeye, istisna uygulanacak yazılım programlarını
tanımlamaya ve uygulamaya ilişkin usul ve esasları tespit etmeye
yetkilidir.
2. (5035 sayılı Kanunun 50/b maddesiyle yürürlüğü 02.01.2004
tarihi olarak belirlenen fıkra) Bu Kanunun yayımı tarihine kadar
gerçekleşen ve hem tam istisna hem kısmi istisna kapsamına giren
işlemlere ilişkin olarak yüklenilen vergiler Katma Değer Vergisi
Kanununun 32 nci maddesine göre iade edilir.
3. (5035 sayılı Kanunun 50/b maddesiyle yürürlüğü 02.01.2004
tarihi olarak belirlenen fıkra) Bu Kanunun yayımı tarihinden
önce başlayan inşaat taahhüt işlerinde Katma Değer Vergisi
Kanununun 16 ncı maddesinin (1) numaralı fıkrasının bu Kanunla
değiştirilmeden önceki (c) bendi hükmü uygulanır.
4. (5035 sayılı Kanunun 50/b maddesiyle yürürlüğü 02.01.2004
tarihi olarak belirlenen fıkra) 2003 takvim yılında
gerçekleştirilen indirimli orana tâbi işlemlerle ilgili iade
taleplerinde, Katma Değer Vergisi Kanununun 29 uncu maddesinin
(2) numaralı fıkrasının bu Kanunla değiştirilmeden önceki
hükmüne göre işlem yapılır.
|
(5228 sayılı Kanunun 20 nci maddesiyle eklenen geçici madde)
Gecici Madde 21-
(5228 sayılı Kanunun 20 nci maddesiyle eklenen geçici
madde. Yürürlük: 31.7.2004) Karayolları Genel Müdürlüğünce
yapılacak taşınmaz mal teslimleri ile Orman Genel Müdürlüğü Döner
Sermaye sabit kıymetlerinde kayıtlı tapulu taşınmaz malların
teslimleri (5281 sayılı Kanunun 43/14-a maddesiyle değişen ibare;
Geçerlilik; 01.01.2005, Yürürlük; 31.12.2004) 31.12.2006 tarihine
kadar(67) katma değer vergisinden
müstesnadır.
(67) (Değişmeden önceki şekli)
31.12.2004 tarihine kadar |
(5255 sayılı Kanunun 14 üncü maddesiyle eklenen geçici madde)
Gecici Madde 22-
(5398 sayılı Kanunun 25 inci maddesiyle değişen geçici
madde Yürürlük : 21.07.2005) 2005 yılında İzmir Kentinde
yapılacak Dünya Üniversitelerarası Spor Oyunlarına ilişkin olmak
üzere İzmir Universiade Oyunları Hazırlık ve Düzenleme Kurulu ile bu
oyunlarda kullanılmak şartıyla söz konusu Düzenleme Kurulunun
onayladığı kurum ve kuruluşlara yapılacak teslim ve hizmet ifaları
ve bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla mevcut olan
Organizasyon Komitesi tarafından teslim alınan malların İzmir
Universiade Oyunları Hazırlık ve Düzenleme Kuruluna teslimi katma
değer vergisinden müstesnadır.
Bu maddede düzenlenen istisnalar dolayısıyla yüklenilen vergiler,
vergiye tâbi işlemler üzerinden hesaplanan vergilerden
indirilebilir. İndirim yoluyla telafi edilemeyen vergiler ise bu
Kanunun 32 nci maddesi hükümleri uyarınca istisna kapsamında işlem
yapan mükellefin talebi üzerine nakden veya mahsuben iade edilir.
Maliye Bakanlığı, bu maddede yer alan istisnaların kapsamına
girecek teslim ve hizmetleri tanımlamaya, istisnaya ilişkin usûl ve
esasları belirlemeye yetkilidir.(68)
(68) (Değişmeden önceki şekli)
Geçici Madde 22- (5281 sayılı Kanunun 34 üncü maddesiyle
değişen geçici madde; Geçerlilik; 13.11.2004, Yürürlük; 31.12.2004)
2005 yılında İzmir kentinde yapılacak Dünya Üniversitelerarası Spor
Oyunları ile ilgili olarak İzmir Universiade Oyunları Hazırlık ve
Düzenleme Kuruluna, bu organizasyon kapsamında yapılacak teslim ve
hizmet ifaları ile bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibariyle
mevcut olan organizasyon komitesi tarafından teslim alınan malların
İzmir Universiade Oyunları Hazırlık ve Düzenleme Kuruluna teslimi
Katma Değer Vergisinden müstesnadır.(+)(+)
(Değişmeden önceki şekli) Geçici Madde 22-
(5255 sayılı Kanunun 14 üncü maddesiyle eklenen geçici madde;
Yürürlük; 13.11.2004) 2005 yılında İzmir Kentinde yapılacak
Dünya Üniversitelerarası Spor Oyunları ile ilgili olarak yapılacak
her türlü mal ve hizmet alımları, kiralama, yapım ve ihale işleri
Katma Değer Vergisinden müstesnadır.
|
(5281 sayılı Kanunun 35 inci maddesiyle eklenen geçici madde)
Gecici Madde 23-
(5281 sayılı Kanunun 35 inci maddesiyle eklenen geçici
madde; Yürürlük; 01.01.2005) Milli Eğitim Bakanlığına
bilgisayar ve donanımlarının bedelsiz teslimleri ile bunlara ilişkin
yazılım teslimi ve hizmetleri, bu mal ve hizmetlerin bağışı yapacak
olanlara teslim ve ifası (6111 Sayılı Kanunla değiştirilen
ibare Yürürlük; 25.02.2011, Geçerlilik; 31/12/2010)31/12/2015(*)
tarihine kadar Katma Değer Vergisinden müstesnadır.
Bu kapsamda yapılan teslim ve hizmet ifaları için yüklenilen
vergiler, vergiye tâbi işlemler nedeniyle hesaplanan vergiden
indirilir. İndirimle giderilemeyen vergiler iade edilmez. Maliye
Bakanlığı, istisnaya ilişkin usûl ve esasları belirlemeye
yetkilidir.
(*)(6111 sayılı Kanunla değişmeden önceki ibare)31.12.2010
|
(5335 sayılı Kanunun 13 üncü maddesiyle eklenen geçici madde)
Gecici Madde 24-
(5335 sayılı Kanunun 13 üncü maddesiyle eklenen geçici
madde; Yürürlük Tarihi : 27.04.2005) 1. 4.2.1924 tarihli ve
406 sayılı Telgraf ve Telefon Kanununun geçici 10
uncu maddesi kapsamındaki devir, temlik ve intikal işlemleri ile
ilgili olarak Türk Telekom tarafından Türksat Uydu Haberleşme, Kablo
TV ve İşletme Anonim Şirketine yapılan teslimler ve hizmet ifaları
katma değer vergisinden müstesnadır.
2. 8.6.1949 tarihli ve 5434 sayılı Kanunun 20 nci maddesi
kapsamındaki gayrimenkul ve iştiraklerin 31.12.2006 tarihine kadar
teslimi katma değer vergisinden müstesnadır.
3. Bu kapsamda yapılan teslim ve hizmet ifaları için yüklenilen
vergiler, vergiye tâbi işlemler nedeniyle hesaplanan vergiden
indirilir. İndirim yoluyla giderilemeyen vergiler iade edilmez.
Maliye Bakanlığı, istisnaya ilişkin usûl ve esasları belirlemeye
yetkilidir.
|
(5766 sayılı Kanunun 12/d maddesiyle eklenen geçici madde)
Gecici Madde 25-
(5766 sayılı Kanunun 12 nci maddesiyle eklenen geçici
madde; Yürürlük Tarihi :06.06.2008) Bu maddenin yürürlük
tarihinden önce Kanunun 17 nci maddesinin (4) numaralı fıkrasının
(s) bendinde düzenlenen istisnadan vazgeçen mükelleflerin, bu
maddenin yürürlük tarihini izleyen ayın sonuna kadar istisnadan
vazgeçme taleplerini geri almaları halinde, 18 inci maddenin (3)
numaralı fıkrasının ikinci cümlesinde yer alan hüküm uygulanmaz. Bu
hükmün uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye Maliye
Bakanlığı yetkilidir.
|
(5766 sayılı Kanunun 12/d maddesiyle eklenen geçici madde)
Gecici Madde 26-
(5766 sayılı Kanunun 12 nci maddesiyle eklenen geçici
madde; Yürürlük Tarihi ; 06.06.2008) Birleşmiş Milletler
(BM) temsilciliği, BM'ye bağlı program, fon ve özel ihtisas
kuruluşları ile İktisadi İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatına (OECD)
resmi kullanımları için yapılacak mal teslimi ve hizmet ifaları,
bunların sosyal ve ekonomik yardım amacıyla bedelsiz olarak
yapacakları mal teslimi ve hizmet ifaları, bedelsiz mal
teslimi ve hizmet ifaları ile ilgili mal ve hizmetlerin bunlara
teslim ve ifası; finansmanlarının bu kuruluşlar tarafından
karşılanması şartıyla ilgili kurum, temsilcilik, program, fon ve
özel ihtisas kuruluşlarının Türkiye'deki faaliyetlerinin devamı veya
ilgili kurumlara ilişkin uluslararası anlaşmaların yürürlükte
bulunduğu süre içerisinde katma değer vergisinden müstesnadır.
Bu istisnanın uygulamasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye
Maliye Bakanlığı yetkilidir.
|
(5804 sayılı Kanunun 3 üncü maddesiyle eklenen geçici madde)
Gecici Madde 27-
(5804 sayılı Kanunun 3 üncü maddesiyle eklenen geçici
madde; Yürürlük Tarihi: 23.10.2008) 2009 yılı Mart ayında
İstanbul'da yapılacak Beşinci Dünya Su Forumunun Organizasyonundan
sorumlu Forum Sekretaryasına bu Forumun gerçekleştirilmesi için
yapılacak mal teslimleri ile hizmet ifaları katma değer vergisinden
müstesnadır.
Maliye Bakanlığı, istisnanın uygulanmasına ilişkin usul ve
esasları belirlemeye yetkilidir.
|
(5904 sayılı Kanunun 16 ıncı maddesiyle eklenen geçici madde
Yürürlük; 03.07.2009)
Gecici Madde 28-
(1) Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce bina inşaat
ruhsatı almış olan konut yapı kooperatiflerince, üyelerine
yapılan konut teslimleri katma değer vergisinden müstesnadır.
|
Yürürlük
Madde 62-
Bu Kanunun Bakanlar Kurulu ile Maliye ve Gümrük Bakanlığına yetki
veren hükümleri yayımı tarihinde, diğer hükümleri 1.1.1985 tarihinde
yürürlüğe girer.
|
Yürütme
Madde 63-
Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
|
|
|
|
Sitemiz Bütün Tarayıcılar (Web Browser available all) ile %100 uyumlu ve sorunsuz bir şekilde çalışmaktadır.
|
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir -- Fatih ÇAVUŞ
|
ADRES : 3820 SOKAK NO:29 Eski izmir Yıkık Camii Cennetçeşme Limontepe Yeşilyurt Hatay Yol Ayrımı Karabağlar/İZMİR
TEL: +90 (232) 271 24 46 - + 90 (232) 271 25 26 FAKS: + 90 (232) 271 25 26
(C) Dizayn: Fatih ÇAVUŞ
Fatih Çavuş İZMİR SERBEST MUHASEBECİ VE MALİ MÜŞAVİRLER ODASI KAYITLI ÜYESİDİR
|
|